Γράφει ο ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΠΑΠΑΛΕΥΘΕΡΗΣ
MD – Msc ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ – ΦΥΜΑΤΙΟΛΟΓΟΣ
Σχετικά με τα εμβόλια πολλές ερωτήσεις, απορίες πρέπει να απαντηθούν (1).
1. Τα εμβόλια COVID-19 εγκρίθηκαν πολύ γρήγορα. Δεν γνωρίζουμε αρκετά για το αν είναι αποτελεσματικά ή όχι.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τα εμβόλια COVID-19 αναπτύχθηκαν ραγδαία σε σύγκριση με προηγούμενα εμβόλια επειδή επιστήμονες, γιατροί και κυβερνητικές υπηρεσίες σε όλο τον κόσμο επένδυσαν τεράστιους πόρους για να μειώσουν τη γραφειοκρατία και να δημοσιεύσουν αποτελέσματα μόλις ήταν διαθέσιμα.
Επειδή βρισκόμαστε στη μέση μιας πανδημίας, πολλοί άνθρωποι ήταν διαθέσιμοι και πρόθυμοι να συμμετάσχουν σε κλινικές δοκιμές για να βοηθήσουν στη δοκιμή της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας του εμβολίου. Στην κλινική δοκιμή Pfizer-BioNTech συμμετείχαν περισσότερα από 40.000 άτομα. Η δοκιμή Moderna είχε περισσότερους από 30.000 εθελοντές.
Αυτά τα αποτελέσματα της κλινικής δοκιμής εξετάστηκαν από μια ανεξάρτητη ομάδα εμπειρογνωμόνων προτού η FDA επανεξετάσει τα δεδομένα και στη συνέχεια χορηγήθηκε Εξουσιοδότηση έκτακτης ανάγκης.
Οι δοκιμές έδειξαν ότι το εμβόλιο Pfizer-BioNTech είναι 95% αποτελεσματικό και το εμβόλιο Moderna είναι 94% αποτελεσματικό στην πρόληψη του COVID-19.
Εμβόλια που βασίζονται στη νανοτεχνολογία τα επονομαζόμενα virosomes (νανοσωμιακοί φορείς) κυκλοφορούν από την δεκαετία του 1990 εναντίον της γρίπης (στελέχη Α και Β) και της ηπατίτιδας Α. «Τα virosomes είναι μη αντιγραφόμενοι τεχνητοί ιοί που χρησιμοποιούνται για να μεταφέρουν ιικά αντιγόνα. Ανήκουν στα πρωτεο-λιποσωμιακά νανοσωματίδια και παρασκευάζονται από την ανασύσταση των πρωτεϊνών του ιού της γρίπης και από φωσφολιπίδια. Στόχος αυτών των τεχνητών ιών είναι η μεταφορά αντιγόνων και η ενεργοποίηση αντισωμάτων εξειδικευμένα στην αντιμετώπιση των συγκεκριμένων πρωτεϊνών που έχουν στην επιφάνεια τους. Τα εμβόλια έχουν σχεδιασθεί με βάση λιπιδικά νανοσωματιδία τα οποία βέβαια δεν μεταφέρον μέρος του γενετικού υλικό των ιών όπως στην περίπτωση του εμβολίου εναντίον του SARS-CoV-2, αλλά τις πρωτεΐνες τους ώστε να διεγείρουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα»(2)
2. Δεν γνωρίζουμε αν το εμβόλιο είναι πιο ασφαλές απ’ το να νοσήσει κάποιος
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ως αποτέλεσμα κλινικών δοκιμών, έχουμε τώρα δεδομένα από δεκάδες χιλιάδες άτομα που δείχνουν ότι αυτά τα εμβόλια είναι ασφαλή. Οι ρυθμιστικοί οργανισμοί και οι ανεξάρτητοι επιστημονικοί εμπειρογνώμονες που εξέτασαν τα αποτελέσματα έχουν ακολουθήσει πολύ αυστηρές οδηγίες για τον προσδιορισμό της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας.
Οι παρενέργειες που παρατηρούνται είναι μικρές και βραχύβιες. Περιλαμβάνουν πυρετό, κόπωση και προσωρινό πόνο στο σημείο της ένεσης. Η πλειονότητα των ατόμων που έλαβαν το εμβόλιο κατά τις κλινικές δοκιμές παρακολουθήθηκαν για τουλάχιστον δύο μήνες. Οι ειδικοί στο FDA και στα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων εξακολουθούν να παρακολουθούν τους συμμετέχοντες σε δοκιμές – και θα συνεχίσουν να τους παρακολουθούν – καθώς και μέλη του ευρέος κοινού που λαμβάνουν το εμβόλιο.
- Τα άτομα με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα όπως καρκίνος δεν πρέπει να εμβολιάζονται.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Με βάση δεδομένα κλινικών δοκιμών, οι γιατροί στο MSK πιστεύουν ότι τα εμβόλια COVID-19 είναι ασφαλή και θα μπορούσαν να προσφέρουν σημαντική προστασία σε άτομα με καρκίνο. Αυτό είναι σημαντικό επειδή τα άτομα με καρκίνο ενδέχεται να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών από το COVID-19.
Το MSK(Memorian sloan kettering) συνιστά στα περισσότερα άτομα με καρκίνο, ανεξάρτητα από τον τύπο θεραπείας που λαμβάνουν, να λάβουν το εμβόλιο. Εάν είστε τρέχων ασθενής ή έχετε πρόσφατα τελειώσει τη θεραπεία του καρκίνου, θα πρέπει να συζητήσετε τη λήψη του εμβολίου με την ομάδα φροντίδας σας.
- Eαν έχετε νοσήσει δεν χρειάζεται εμβόλιο
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Δεν γνωρίζουμε ακόμη πόσο καιρό οι άνθρωποι που έχουν ήδη υποστεί λοίμωξη από τον ιό θα προστατεύονται από τη μόλυνση ξανά. Υπήρξαν ήδη ορισμένες περιπτώσεις ατόμων που ανέπτυξαν COVID-19 για δεύτερη φορά. Για το λόγο αυτό, η MSK συνιστά τη λήψη του εμβολίου ακόμη και αν είχατε COVID-19.
Και στις δύο δοκιμές του εμβολίου περιλαμβάνονται συμμετέχοντες που είχαν ήδη COVID-19, και βρέθηκε ότι ήταν ασφαλές σε αυτά.
- Αρκεί μια δόση του εμβολίου.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Τόσο τα εμβόλια Pfizer-BioNTech όσο και η Moderna απαιτούν δύο δόσεις σε απόσταση τριών έως τεσσάρων εβδομάδων, και είναι σημαντικό να λάβετε και τα δύο. Εάν δεν λάβετε τη δεύτερη δόση, δεν θα προστατευτείτε πλήρως από μόλυνση.
6. Μπορεί να νοσήσετε απ’ το εμβόλιο.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Το εμβόλιο δεν περιέχει κανένα μέρος του ιού, είτε ζωντανό είτε αδρανοποιημένο. Αντ ‘αυτού, περιέχει γενετικό υλικό που ονομάζεται messenger ριβονουκλεϊκό οξύ (mRNA), το οποίο λέει στο σώμα σας να κάνει μια πρωτεΐνη ή αντιγόνο, που θα διδάξει στο ανοσοποιητικό σας σύστημα πώς να αναγνωρίζει τον ιό. Με αυτόν τον τρόπο, θα είστε έτοιμοι να το πολεμήσετε εάν εκτεθείτε. Το εμβόλιο δεν θα θετικοποιήσει το τεστ αντιγόνων αλλά αντισωμάτων, όπου θα σημαίνει ότι αναπτύχθηκε άμυνα έναντι του ιου.
7. Το m-Rna εμβόλιο θα αλλάξει το γενετικό μας κώδικα.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Τόσο τα εμβόλια Pfizer-BioNTech όσο και τα Moderna χρησιμοποιούν τεχνολογία mRNA. Το mRNA που εγχέεται στο σώμα σας δεν αλληλεπιδρά με το DNA σας. Τα κύτταρα σας θα διαλύσουν το mRNA και θα το καθαρίσουν από το σώμα σας μόλις ολοκληρωθεί η παραγωγή του απαραίτητου αντιγόνου.
8. Αφού εμβολιαστούμε δε χρειάζεται μάσκα και αποστάσεις.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ : Το εμβόλιο σας προστατεύει από το να αρρωστήσετε. Ωστόσο, οι ειδικοί εξακολουθούν να μην γνωρίζουν εάν είναι δυνατόν να μεταφέρετε και να μεταδώσετε τον ιό σε άλλο άτομο μετά τον εμβολιασμό σας. Επομένως, είναι σημαντικό να συνεχίσετε να φοράτε μάσκα, να πλένετε συχνά τα χέρια σας και να μένετε τουλάχιστον δύο μέτρα μακριά από άτομα που δεν ζουν στο σπίτι σας.
Αναμένουμε ότι όταν το 70% του πληθυσμού έχει λάβει το εμβόλιο, θα φτάσουμε σε αυτό που ονομάζεται «ανοσία αγέλης », που σημαίνει ότι οι πιθανότητες του ιού που κυκλοφορεί ακόμα είναι πολύ χαμηλές. Σε αυτό το σημείο, οι εμπειρογνώμονες της δημόσιας υγείας θα συμβουλεύουν το κοινό ότι τα προληπτικά μέτρα μπορούν να χαλαρώσουν. Αυτό μπορεί να διαρκέσει μήνες ή χρόνια, ανάλογα με το πόσα άτομα εμβολιάζονται.
Τα εμβόλια θα είναι, εκτός σημαντικού απροόπτου, η ελευθερία μας από τους περιορισμούς και τους κινδύνους για την υγεία μας που προκάλεσε ο κορωνοϊός. Οι συνέπειες είναι τεράστιες σε όλους τομείς, υγεία – οικονομία-παιδεία κλπ. Η μικροπολιτική και η επιδίωξη μικρών και μεγάλων απατεώνων θα πέσει στο κενό αν όλοι μαζί σαν μια γροθιά αντιμετωπίσουμε την πανδημία. Εμπιστοσύνη στην επιστήμη, στους ειδικούς επιστήμονες που θυσίασαν πολλά, που αφιέρωσαν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους στην έρευνα στη μελέτη , αλλά και στους «μάχιμους» ιατρούς που δίνουν τη μάχη ώστε να αγκαλιαστούμε ξανά, να ζήσουμε χωρίς μάσκες με αποστάσεις που εμείς επιλέγουμε και όχι η πανδημία.
ΠΗΓΕΣ :
- Memorial Sloan Kettering Cancer Center
- Φαρμακευτική νανοτεχνολογία, Κων/νος Δεμέτζος (Καθηγητής ΦαρμακευτικήςΤεχνολογίας ΕΚΠΑ)