Επισημάνσεις των Ελλήνων Βιοεπιστημόνων με αφορμή τον κορωνοϊό
Ελλείψεις σε υποδομές, παιδεία και εργαστήρια
«Μόνο τρία διαπιστευμένα εργαστήρια ταυτοποίησης του ιού στην Ελλάδα,
χωρίς επαρκή εξοπλισμό και προσωπικό»
Με ανακοίνωσή τους και αφορμή την απειλή της εξάπλωσης του κορωνοϊού, τα μέλη της Πανελλήνιας Ένωσης Βιοεπιστημόνων επισημαίνουν σημαντικά ζητήματα που άπτονται των πολιτικών και των στρατηγικών επιλογών σε υποδομές, πρόληψη και εκπαίδευση για τη δημόσια υγεία.
Τα εργαστήρια Μοριακής Βιολογίας βρίσκονται στη πρώτη γραμμή για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19 και με ανακοίνωσή τους, οι Ελληνες βιοεπιστήμονες καλούν την Πολιτεία «να αναγνωρίσει έμπρακτα την προσφορά τους, να κατανοήσει πως είμαστε μόνο στην αρχή της προσπάθειας με κόπωση συνεχώς αυξανόμενη και να καλύψει τις ελλείψεις που είναι σήμερα περισσότερο από ποτέ εμφανείς».
Τα δεδομένα του Covid-19
Η Πανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων επισημαίνει τα μέχρι στιγμής επιστημονικά δεδομένα σχετικά με την εξάπλωση της ασθένειας Covid-19:
α) η συγκεκριμένη ίωση οφείλεται στον ιό SARS CoV-2 της οικογένειας των κορωνοϊών, των οποίων η δομή, οι μεταλλάξεις και οι μηχανισμοί εξάπλωσης είναι από χρόνια αντικείμενο μελέτης των εξειδικευμένων Βιοεπιστημόνων – Ιολόγων
β) Ο ιός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Η μετάδοση γίνεται κυρίως μέσω του αναπνευστικού συστήματος με σταγονίδια από το φτέρνισμα, το βήχα ή την εκπνοή.
γ) Σύμφωνα με τα υπάρχοντα επιδημιολογικά δεδομένα χαρακτηρίζεται ως πανδημία υψηλής μεταδοτικότητας και μικρής θνησιμότητας που πλήττει κυρίως άτομα που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες και παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα υγείας.
δ) Μέχρι στιγμής αποτελεσματικούς τρόπους πρόληψης θεωρείται ότι αποτελούν:
– το τακτικό και επιμελές πλύσιμο των χεριών είτε με υγρό σαπούνι και νερό είτε καλό τρίψιμο των χεριών με αλκοολούχο διάλυμα,
– η αποφυγή στενής επαφής με άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα όπως βήχα ή φτέρνισμα.
– η αποφυγή επαφής των χεριών με τα μάτια, τη μύτη και το στόμα.
Η Πανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων, υπηρετώντας την επιστημονική αλήθεια, εκφράζει την έντονη αντίθεσή της σε απόψεις σχετικά με τον κορωνοϊό που παρουσιάζονται στα ΜΜΕ και βασίζονται στο συναίσθημα, τις προσωπικές πεποιθήσεις, τον δογματισμό και τα προσωπικά συμφέροντα. Τέτοιες απόψεις (θεωρίες συνομωσίας, μεταφυσικές, ψευδοεπιστημονικές) είναι αποπροσανατολιστικές έως εξαιρετικά επικίνδυνες, εξυπηρετούν σκοπιμότητες και κάθε άλλο παρά συμβάλλουν στην προάσπιση της δημόσιας υγείας και της κοινωνικής επαγρύπνησης. Η έγκυρη ενημέρωση πρέπει να αναζητείται στους αρμόδιους οργανισμούς π.χ. W.H.O., E.O.Δ.Υ., E.C.D.C., C.D.C. ή σε τεκμηριωμένες μελέτες έγκριτων και εξειδικευμένων Βιοεπιστημόνων και Ιατρών.
«Έλλειψη στρατηγικής για την πρόληψη και την εκπαίδευση σε θέματα δημόσιας υγείας»
Επιπρόσθετα η Πανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων επισημαίνει ότι «οι προσπάθειες της Πολιτείας για περιορισμό της πανδημίας και για σωστή ενημέρωση των πολιτών, βρίσκουν μεγάλα εμπόδια λόγω της ανεπαρκούς στελέχωσης των μονάδων υγείας με εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό αλλά και της έλλειψης κατάλληλων υποδομών.
Συγκεκριμένα, ενώ ορθώς η Πολιτεία προσπαθεί να περιορίσει την εξάπλωσή της νόσου με εντοπισμό των φορέων, υπάρχουν μόνο τρία (!) διαπιστευμένα Εργαστήρια ταυτοποίησης του ιού, τα οποία δεν επαρκούν, σε εξοπλισμό και προσωπικό, όσο εξελίσσεται η πανδημία. Η παρούσα κρίση αναδεικνύει την έλλειψη στρατηγικής στην πρόληψη και αντιμετώπιση μολυσματικών ασθενειών στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, στην οποία η στελέχωση σε Βιοεπιστήμονες είναι ανεπαρκής έως μηδαμινή».
Εμφανής είναι και η έλλειψη συγκεκριμένης πολιτικής για τη Δημόσια Υγεία στην Εκπαίδευση: «Το μάθημα της Βιολογίας , στο οποίο περιλαμβάνονται και σημαντικές θεματικές της Αγωγής Υγείας, όχι μόνο έχει στο Γυμνάσιο τον μικρότερο χρόνο διδασκαλίας σχεδόν από όλες τις χώρες του κόσμου (είναι μονόωρο μάθημα σε όλες τις τάξεις του Γυμνασίου), αλλά πολύ συχνά διδάσκεται από εκπαιδευτικούς που δεν έχουν οι ίδιοι διδαχτεί Βιολογία στις ακαδημαϊκές σπουδές τους (υπάρχουν λιγότεροι από 500 Βιολόγοι οργανικά τοποθετημένοι σε σύνολο 1.677 Γυμνασίων). Έτσι οι μαθητές/τριες και αυριανοί «υπεύθυνοι πολίτες» δεν έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν, να εμβαθύνουν και τελικά να εκπαιδευτούν σε θέματα δημόσιας υγείας όπως οι μολυσματικές ασθένειες, οι παράγοντες που σχετίζονται με την εμφάνισή, την πρόληψη και την αντιμετώπισή τους, η σεξουαλική αγωγή, η διατροφή, ο καρκίνος κλπ.
Καλούμε την ελληνική Πολιτεία να ενισχύσει έμπρακτα τον βιολογικό εγγραμματισμό των μαθητών/τριων με εκσυγχρονισμό των Προγραμμάτων Σπουδών, αύξηση των ωρών Βιολογίας και προσλήψεις Βιολόγων εκπαιδευτικών ως αυτονόητη επιλογή στις νέες συνθήκες της σύγχρονης εποχής.
Η Πανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων , με αφορμή την ασθένεια Covid-19, απευθύνει έκκληση στην Πολιτεία να επανεξετάσει, μακριά από σκοπιμότητες και δογματισμούς, τις προτεραιότητες της σε θέματα Δημόσιας υγείας τοποθετώντας τους κατάλληλους επιστήμονες στις κατάλληλες θέσεις, κάτι που είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος πρόληψης ασθενειών και κυρίως επένδυση για τις μελλοντικές γενιές. Την καλούμε επίσης μέσω των θεσμικών της οργάνων να αξιοποιήσει το επιστημονικό της δυναμικό αποδυναμώνοντας στο βήμα του δημόσιου διαλόγου κάθε δογματική φωνή που υπονομεύει τα μέτρα υπέρ της δημόσιας υγείας και την απαιτούμενη κοινωνική εγρήγορση».