Ο Γ. Σεφέρης με την ομιλία του το 1963, για το βραβείο Νόμπελ στην Στοκχόλμη, απαντά στις απορίες και τα ερωτήματα, όσον αφορά την συνέχεια του Γενους , που έθεσε <<ιστορικός>> την Παρασκευή, κάπου στην Πόλη μας.
<<Είναι μικρός ο τόπος μας ,αλλά η παράδοσή του είναι τεράστια και το πράγμα που τη χαρακτηρίζει είναι ότι μας παραδόθηκε χωρίς διακοπή….. Η ελληνική γλώσσα δεν έπαψε ποτέ της να μιλιέται. Δέχτηκε τις αλλοιώσεις που δέχεται καθετί ζωντανό ,αλλά δεν παρουσιάζει κανένα χάσμα>>. Γ. Σεφέρης <<Ομιλία στη Στοκχόλμη>> για το Νόμπελ. Εδώ ο Σεφέρης, μπροστά στους Δυτικούς τοποθετεί, θέλοντας, τον εαυτό του μέσα στον μέγα Αρχέτυπο του <<μικρού τόπου μας>> που είναι <<η τεράστια παράδοσή του>> και στο αδιάκοπο της παράδοσης αυτής που είναι και η προσευχή του: τεράστια παράδοση …χωρίς διακοπή. Χρησιμοποιεί το Νόμπελ για να ομολογήσει την πίστη του αδίστακτα και απόλυτα.
Ο Σεφέρης θέλων ανήκει στους ομολογητές της αργόσυρτης και αδιάκοπης διάρκειας <<του μικρού τόπου>>. Θεωρεί δε ανάξιες για την <<ελληνική κληρονομιά>> τις δυό μεγάλες διακοπές της Ρωμαιοκρατίας και της Τουρκοκρατίας ,όταν η Ελλάδα έχασε την κρατική της υπόσταση. Προφανώς τις <<κρατικές ασυνέχειες>>, ο Σεφέρης τις θεωρεί παρωνυχίδες μπροστά στην ένσαρκη ,<<χωρίς διακοπή πνευματική κληρονομιά>> αλλιώς Παράδοση.
Παράδοση και γλώσσα μαρτυρούν την αδιάκοπη, αργόσυρτη διάρκεια του Γένους. Για τον Σεφέρη είναι προφανές, ΠΑΡΑΔΟΣΗ ,ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΜΑΣ ΧΑΡΙΖΟΥΝ ΚΡΑΤΟΣ ΑΠΡΟΣΜΑΧΗΤΟ, ΠΙΟ ΔΥΝΑΤΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΕΓΚΟΣΜΙΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕ ΟΠΛΑ, ΧΡΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΝΟΡΑ. Ο Σεφέρης ομολογεί την πίστη του στην ενότητα της ελληνορωμηοσύνης και αντιπαρέρχεται με περιφρόνηση και αδιαφορία, την οποιαδήποτε, δυτικής ιδιοτελούς εισαγωγής, συζήτηση περί συνέχειας ή ασυνέχειας του ελληνισμού. <<Άλλο χαρακτηριστικό αυτής της παράδοσης είναι η αγάπη της για την ανθρωπιά, κανόνας της είναι η δικαιοσύνη….. ο άνθρωπος που ξεπερνά το μέτρο πρέπει να τιμωρηθεί από τις Ερινύες ..Ηράκλειτος………. ………
<<θα χαθούμε γιατί αδικήσαμε….>> Μακρυγιάννης.
Ο Σεφέρης στη Στοκχόλμη εκτός από την ελληνορωμέηκη συνέχεια επιμένει να αναδείξει τα ιδιώματα που διαμορφώνουν και ξεχωρίζουν την ελληνική παράδοση. Τα τρία αυτά στοιχεία που σχηματίζουν την ελληνορωμέηκη τριάδα δείχνουν την μοναδικότητά της.
αι προφανώς στο δυτικό κοσμοείδωλο που κυριαρχεί στη Στοκχόλμη, η ελληνορωμέηκη τριάδα είναι ακατανόητη και δεν ισχύει.
Οι τρείς αρχέτυποι ή αλλιώς τα <<συμφωνημένα υπονοούμενα>>:
α) η αγάπη για την ανθρωπιά, β) το μέτρο, γ) η Δίκη –Δικαιοσύνη.
Τα αντίθετά τους α) ο στόχος πέραν του ανθρώπου, β) το άμετρο και γ) στη θέση της Δίκης-διάκρισης, η ομοιομορφία και η ισοπέδωση , δηλαδή η Α-δικία, η έλλειψη διάκρισης.
Με την αγία τούτη αρχέτυπη τριάδα ,ο Σεφέρης απέδειξε οτι Κέντρο νοήματος για την Ελλάδα δεν υπήρξε ποτέ η δύναμη— αμετρία, η επίδειξη δύναμης και η δυναμογόνος ομοιομορφία, που χαρακτηρίζουν την δυτική απόπειρα νοήματος της ζωής.
Με τα παραπάνω ο Σεφέρης δείχνει τα εξής:
α) την αδιάκοπη συνέχεια της ελληνορωμέηκης διάρκειας.
β) Την ελληνικότητα των τριών <<συμφωνημένων υπονοούμενων>> .
γ)Την αδιάκοπη πνευματική συνοχή ανάμεσα στο πρωτοελληνικό ή αρχαιοελληνικό και το ρωμέηκο ή ελληνοχριστιανικό.
Με μια λιτή αυστηρότητα ,ενώνοντας τον σοφό Ηράκλειτο με τον αγράμματο, πλην <<δασκαλό >> του Μακρυγιάννη ,δείχνει την <<γραμμή του: ΑΔΙΑΣΠΑΣΤΗ Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ,ΣΥΝΕΧΩΣ ΠΑΡΟΝ, ΤΟ ΑΠΩΤΑΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΜΑΣ. ΟΛΟΙ ΤΟΥΣ ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΟΥ ΑΔΙΑΛΕΙΠΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΟΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ.
Λ. ΜΠΙΣΤΑΡΑΚΗΣ