της Αλέκας Σταματιάδη
Σήμερα περάσαμε ακόμα μια περίεργη μέρα στο παγκόσμιο χωριό.
Ακόμα μια μέρα με ένα σωρό γιορτές και επετείους, αφού κάθε γιορτή κάθε χώρας μεταφέρεται με όλα τα νέα μέσα και τα ίντερνετς που έχουμε σε όλες τις χώρες και οι διαφορετικές κουλτούρες και οι λαοί μοιραζόμαστε πια κοινές γιορτές, πολλές φορές χωρίς και να καταλαβαίνουμε το νόημά τους, αφού αλλιώς ξεκίνησαν κι αλλιώς, σε άλλο χωρο-χρόνο, σήμερα τις γιορτάζουμε…
Στην Αμερική έχουν το Black Friday, που το μάθαμε καλά πια κι εμείς και κατακρίνουμε την αλυσίδα στην Ελλάδα που βάζει μόνο -20% έκπτωση.
Στην Ελλάδα έχουμε την γιορτή της Αγίας Αικατερίνης, μιας γυναίκας αυτοκράτειρας, αγίας της ελληνικής ορθόδοξης εκκλησίας.
Και έχουμε την παγκόσμια Ημέρα κατά της Βίας των Γυναικών.
Και αυτό το τελευταίο, το θέμα που με απασχολεί σε αυτές τις γραμμές, και θα έγραφα για τις διαπροσωπικές σχέσεις, για τη σιωπή των γυναικών που δέχονται βία, για τη σεξουαλική βία και την καθημερινή υφέρπουσα έμφυλη βία που δεχόμαστε όλες, είτε την αντιλαμβανόμαστε είτε όχι.
Σήμερα όμως ξυπνήσαμε την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Βίας κατά των Γυναικών, με μία νεκρή πρόσφυγα στον οικισμό της Μόριας στη Λέσβο, με άστεγες γυναίκες να ζητιανεύουν στους δρόμους για τα παιδιά τους, με περισσότερες γυναίκες άνεργες να παλεύουν σε μια τέρμα πατριαρχική, σεξιστική εν πολλοί αγορά εργασίας, με τη διαφορά στο μισθολόγιο ανδρών-γυναικών να συνεχίζει να υπάρχει,
Ακόμα έχουμε ξυπνήσει σε έναν κόσμο με τον Ντόναλντ Πλανητάρχη, να μπορεί να λέει χωρίς φόβο και πάθος πώς χουφτώνει γυναίκες παρά τη θέλησή τους…
Ποια δε θέλει να τη χουφτώσει ένας τρισεκατομμυριούχος πλανητάρχης άλλως τε;!
Και μέσα σε αυτό και σε πόσα άλλα που και καλά «τραβάτε με κι ας κλαίω» κρύβουμε περιστατικά βίας. Όταν βλέπεις τη βία στο διπλανό διαμέρισμα και λέμε “καλά να πάθει” λές ότι “κι εμένα θα μου άξιζε αν δεν ήμουν σωστή (κοινωνικά-καθώσπρέπει-κλπ)”. Είσαι συνένοχος και υπογράφεις το συμβόλαιο για το δικό σου πόνο. Η σωστή εκτέλεση των κοινωνικών μας ρόλων μας εγκλωβίζει σε αρρωστημένες συμπεριφορές, που αναπαράγουμε εμείς οι ίδιες και συνεχίζουμε στο διηνεκές, για τις κόρες και τις εγγονές μας. γιατί για μένα «βία» είναι και το να πρέπει να δώσω το λόγο γιατί θέλω να κάνω καριέρα και ακαδημαϊκή έρευνα και όχι «σπίτι» και οικογένεια.
Θα μου πεις αυτό είναι το θέμα σου, εδώ άλλες τις δέρνουν και τις σκοτώνουν οι άντρες τους… ναι, αλλά η κάθε μια μας και ο καθένας μας φτιάχνει τη δική του φυλακή, που ίσως επέλεξε, ίσως και όχι.
Η λέξη «βία» ίσως έχει πολλές αποχρώσεις. Και όχι μόνο εκείνες τις τρέντυ «γκρι», αλλά η βία μπορεί να γίνει με ξύλο, πόνο, σωματικό, πόνο λεκτικό, ψυχολογικό και ακόμα η βία μπορεί να προκαλείται από πάρα πολλούς παράγοντες, οι οποίοι εντείνονται τον τελευταίο καιρό…
Για να γίνω πιο συγκεκριμένη, μία στις τρεις γυναίκες κάποια στιγμή στη ζωή της θα αντιμετωπίσει σωματική, ψυχολογική ή σεξουαλική βία από τον σύντροφό της, αναφέρει ο ΟΗΕ. Μία στις πέντε γυναίκες θα πέσει θύμα βιασμού ή απόπειρας βιασμού. 40% με 50% των γυναικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει αναφέρει κάποια μορφή σεξουαλικής παρενόχλησης στο χώρο εργασίας, ενώ 500.000 με 2.000.000 άνθρωποι στον κόσμο, κυρίως γυναίκες και παιδιά, εκτιμάται ότι διακινούνται παράνομα κάθε χρόνο με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση και την εξαναγκαστική εργασία.
Χαρακτηριστικό είναι ότι μέσα σ’ ένα χρόνο, 16.700.000 γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπέστησαν σωματική βία ή σεξουαλική κακοποίηση, ενώ σε ότι αφορά ειδικότερα την Ελλάδα, στοιχεία της Ελληνικής Ιατροδικαστικής Εταιρίας (ΕΙΕ), δείχνουν πως σωματική βία αναφέρει ότι έχει υποστεί το 24% των γυναικών (18% από σύντροφο και 10% από άλλο άτομο), ενώ σεξουαλική βία αναφέρεται από το 6% των γυναικών (5% από σύντροφο και 1% από άλλο άτομο).
Τα περιστατικά βιασμών στη χώρα μας υπολογίζονται σε 5.000 ετησίως, ωστόσο μόνο 150 από αυτά πιστοποιούνται και ακολουθούν τη νομική οδό και αυτό, όπως σημειώνει η ΕΙΕ, είναι αποτέλεσμα της έλλειψης ιατροδικαστικών δομών, αφού, «οι μισοί τουλάχιστον νομοί της χώρας μας δεν διαθέτουν ούτε ένα ιατροδικαστή».
Καίρια είναι και η δήλωση που έκανε η Επίτροπος για τη Δικαιοσύνη και την Ισότητα των Φύλων, Βέρα Γιούροβα : «Οι γυναίκες συχνά υποφέρουν περισσότερο σε περίοδο οικονομικής κρίσης. Αντιμετωπίζουν την απώλεια θέσεων απασχόλησης και υψηλότερα επίπεδα στρες στις οικογένειές τους. Η καλύτερη προστασία των Ελληνίδων, και από την ενδοοικογενειακή βία, θα αρχίσει με την ανάκτηση της οικονομικής τους ανεξαρτησίας». Μου τα ‘λεγε από νήπιο η μάνα μου εμένα “πορτοφόλι δικό σου να’χεις“…
Εκτός από το οικονομικό, το προσφυγικό, ο πόλεμος καθιστά πάλι τις γυναίκες στα εύκολα θύματα ή στις αγωνίστριες που καλούνται να βρουν στέγη και τροφή για την οικογένεια.
«Θέλουμε να προστατέψουμε όλες τις γυναίκες στην Ελλάδα από τη βία, αλλά οι μετανάστριες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες τόσο στη βία όσο και στην εμπορία ανθρώπων, οπότε αναλαμβάνουμε δράσεις ευαισθητοποίησης σχετικά με το ζήτημα αυτό. Συνεργαζόμαστε στενά με ελληνικές οργανώσεις που ήδη εργάζονται σκληρά για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών».
«Είμαστε στο 2016. Τα κορίτσια και οι γυναίκες πρέπει να μπορούν να συμμετέχουν πλήρως σε όλες τις πλευρές της κοινωνικής ζωής, χωρίς να τις χτυπούν, να τις παρενοχλούν, να τις βιάζουν, να τις καταδιώκουν».
Πόλεμος βία. Ανεργία βία. Οικονομική ανέχεια, φτώχεια, βία. Και δεν θα κλείσω με το πού μπορούμε να απευθυνθούμε , σε κέντρα και άλλα που μπορούμε να βρούμε , όταν συμβεί το ακραίο περιστατικό, όταν ξεχειλίσει το ποτήρι, αλλά θα προτρέψω την καθεμιά μας να βοηθά την άλλη, τη φίλη, τη γνωστή που τη βλέπει να έχει πρόβλημα.
Σε αυτά δε χωρούν γυναικείες σκηνές και ζήλειες, ή τα φριχτά «καλά της έκανε». Σκέψου ότι μπορεί να ήσουν στη θέση της, μη σωπάσεις, αυτή ίσως να αναγκάζεται.