Γράφει ο Χρυσόστομος Δ. Σύρκος
Τις τελευταίες ημέρες συνεχώς ακούμε ότι, ο Υπουργός των Οικονομικών της χώρας μας, καθηγητής Γιάνης Βαρουφάκης, χρησιμοποιεί την «Θεωρία των Παιγνίων» για να θεμελιώσει θέσεις και προτάσεις στις διαπραγματεύσεις του με τους δανειστές της χώρας μας με σκοπό την κατάργηση των όρων των μνημονίων που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα την τελευταία πενταετία.
Η «Θεωρία των Παιγνίων» ξεκίνησε σαν κλάδος των οικονομικών. Το κύριο αντικείμενο της θεωρίας είναι η ανάλυση των αποφάσεων σε καταστάσεις(παιχνίδια) στρατηγικής αλληλεξάρτησης.
Τα παίγνια είναι μια μέθοδος ανάλυσης προβλημάτων που έχουν σχέση με τον τρόπο λήψης αποφάσεων σε καταστάσεις σύγκρουσης αλλά και συνεργασίας.
Παίκτης μπορεί να είναι ένα πρόσωπο, μια οργάνωση, ένα κράτος, ένας συνασπισμός κρατών.
Ως αντικείμενον έρευνας μπορούν να θεωρηθούν διάφορα προβλήματα πολιτικής, ψυχολογικής, κοινωνικής, οικονομικής μορφής.
Για την λύση των προβλημάτων αυτών θεωρείται προηγουμένως απαραίτητη η ανάλυση καταστάσεων, όπου δύο ή περισσότεροι «παίκτες» βρίσκονται αντιμέτωποι και ακολουθούν συνεργατικές στρατηγικές. Κάθε παίκτης προσπαθεί να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που διαθέτει, για να εμποδίσει τον αντίπαλο του να αποκτήσει πλεονεκτήματα που θα περιορίσουν τα κέρδη του. Επομένως οι ενέργειες του εξαρτώνται άμεσα από την θέση (στρατηγική) που θα επιλέξει ο αντίπαλος.
Στην θεωρία των παιγνίων θεωρούμε ότι υπάρχει μια κατάσταση, όπου ορισμένοι δρώντες (παίκτες) παίρνουν αποφάσεις, οι οποίες οδηγούν σε ορισμένα αποτελέσματα.
Οι δρώντες (παίκτες) μπορούν να είναι δύο οπότε έχουμε «παίγνια δύο προσώπων» ή περισσότεροι, οπότε έχουμε «παίγνια ν-προσώπων».
Αυτοί που συμμετέχουν στα παίγνια περισσότερων προσώπων επιδιώκουν, κατά την διάρκεια του παιγνίου, να σχηματίσουν «συμμαχία» (όπως στην περίπτωση της διαπραγμάτευσης της Ελλάδος με τους δανειστές της, που έχουμε παίγνια πολλών προσώπων, η Ελλάδα επιδιώκει συμμαχίες κυρίως με χώρες του Νότου της Ε.Ε. η δε Γερμανία με χώρες του βορρά της Ε.Ε.)
Όλα τα παίγνια περιέχουν το χαρακτηριστικό του ανταγωνισμού μεταξύ των παικτών τους και το αποτέλεσμα οδηγεί σε «κέρδη» ή «απώλειες».
Ο Έλληνας Υπουργός των Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης είναι θεωρητικός της «θεωρίας των παιγνίων» και οπαδός της χρησιμοποίησής της ως στρατηγική σε όλες τις σημαντικές συγκρούσεις και ανταγωνισμούς μεταξύ δύο μερών.
Υπάρχουν όμως και άλλοι που θεωρούν τα «παίγνια» αυτά κατώτερα των περιστάσεων.