Θέσεις

Απόκριες και μασκαράδες

gkinissteliossm

[clear]Γράφει ο Στέλιος Γκίνης

Ανέκαθεν οι άνθρωποι είχαν ανάγκη από διασκέδαση, δηλαδή να διώξουν και να «διασκορπίσουν» τις στενοχώριες τους. Διασκεδάζω θα πει διασκορπίζω, όπως και στη φυσική η «σκέδαση» του φωτός, σημαίνει το ίδιο.

Την Κυριακή, πρώτη Φεβρουαρίου, άνοιξε το τριώδιο, δηλαδή άνοιξαν στις εκκλησίες το βιβλίο με τις τρεις ωδές που περιέχει τις ακολουθίες μέχρι το Μεγάλο Σάββατο. Αυτό το άνοιγμα του τριωδίου, ήταν και η αρχή για διασκέδαση μικρών και μεγάλων άλλοτε στα Μέγαρα.

Μη φανταστείτε πολυδάπανες και φανταχτερές διασκεδάσεις. Αντίθετα τότε οι άνθρωποι ήξεραν ότι έφτανε και περίσσευε η καλή διάθεση και μια καλή παρέα για να διασκεδάσουν. Ανάβανε φωτιές στις γειτονιές, με κλήματα που κλέβανε από τους λιακούς τα αγόρια. Τα κατεβάζανε με γάντζο δεμένο σε σχοινί κρυφά, αλλά και οι «νοικοτσύρηδες», κάνανε πως δεν βλέπανε! Με μια φυσαρμόνικα ή και χωρίς αυτή, κάθε βράδυ στα σταυροδρόμια οι γειτονοπούλες στήνανε χορό γύρω από τη φωτιά, ακολουθώντας το τραγούδι τους:

«Τούτες οι μέρες το ‘χουνε

Τούτες οι δυο βδομάδες,

Να τραγουδούν τα θηλυκά,

Να χαίρονται οι μανάδες».

Με λίγη μουντζούρα από το τσουκάλι στο πρόσωπο, ένα σακάκι φορεμένο ανάποδα και ο άνδρας γινότανε «Καραγκιόζης» που προκαλούσε το γέλιο. Συνηθισμένο καραγκιοζιλίκι, ήταν και η αλλαγή …. Φύλου. Με μουντζούρα στο πρόσωπο, ένα παντελόνι, ένα σακάκι και μια τραγιάσκα, μια γυναίκα ντυνόταν άντρας και το αντίθετο, που ήταν πιο αστείο, γιατί έβλεπες μουστακαλήδες και αξύριστους με … φουστάνι! Οι μάσκες, δεν ήταν όπως οι σημερινές, αλλά όπως οι αρχαίες. Τις έλεγαν «προσωπίδες», ήταν χρωματιστές από χαρτόνι και εμφανίστηκαν τέλη της δεκαετίας του σαράντα. Σήμερα που η ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ βασιλεύει γύρω μας, οι περισσότεροι φοράνε τη μάσκα της … αθωότητας, κάθε μέρα και όχι μόνο τις Αποκριές. Τα αποκρέματα στα σπίτια, ήταν αφορμή να πλημμυρίσουν οι καρδιές των νέων από κέφι και χαρά, αλλά και ευκαιρία να γνωριστούν καλύτερα και φυσικά να ανθίσουν οι αγνοί έρωτες. Στα Μέγαρα άλλοτε το αποκριάτικο φαγητό ήταν το «μπουρέτσι». Από ψιλοκομμένο κρέας βρασμένο, που με το ζουμί του και αλεύρι έφτιαχναν χυλό, έριχναν κανέλλα, ζάχαρη, μαζί με το κρέας τα τύλιγαν σε φύλλο και στο φούρνο για ψήσιμο. Γλυκό αποκριάτικο ήταν η γαλόπιτα, ενώ τραγουδούσαν και χόρευαν με σατυρικά τραγούδια, όπως:

«Τσαι το ντούρι, ντούρι

Τσαι το κολοβό γαϊδούρι

Το ‘φαγε κακό τσιμπούρι,

Τσαι ο ντούρης το χορεύει

Τσαι η ντούραινα γιατρεύει».

Το ντούρι είναι Ιταλική λέξη και θα πει γερός, δυνατός, γι’ αυτό έλεγαν για έναν δυνατό, αυτός είναι ντούρος.

Εκτός από σατυρικά τραγούδια, έλεγαν και άλλα με … φιλοσοφικό περιεχόμενο, όπως τα παρακάτω:

«Ας τραγουδήσω, ας χαρώ,

Ας παίξω, ας γελάσω,

Τα νιάτα δε πουλιώντουνε

Να τα ξαναγοράσω».

 

«Τούτη γη που την πατούμε,

Όλοι μέσα της θα μπούμε,

Τούτη γη με τα χορτάρια

τρώει νιες και παλικάρια.»

Χρόνια πολλά και καλή Σαρακοστή από Δευτέρα που γι’ αυτό τη λέμε «Καθαρή».

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Τζοβάνα Βογιατζή: “Ο πολιτισμός αποτελεί τη βάση για την πρόοδο αλλά και το εναρκτήριο λάκτισμα για την τοπική και οικονομική ανάπτυξη”

Ένας προδότης στο τείχος

25η Μαρτίου: Άγια Μέρα Ξημερώνει