[clear]Γράφει ο Χρυσόστομος Δ. Σύρκος
Πρωτοχρονιά στις χώρες της Δύσης
Στις χώρες της Δύσης, που ακολουθούν το Γρηγοριανό* ημερολόγιο, με την λέξη πρωτοχρονιά, ή αρχιχρονιά, ή πρώτη του έτους, είναι η 1η Ιανουαρίου εκάστου ημερολογιακού έτους.
Στις χώρες που ακολουθούν το Ιουλιανό ημερολόγιον** οι αποκαλούμενοι Παλαιοημερολογίτες εορτάζουν την Πρωτοχρονιά στις 14 Ιανουαρίου εκάστου έτους. Το Ιουλιανό Ημερολόγιο ως προς το εορτολόγιο το ακολουθούν όλα τα Πατριαρχεία και όλες οι Ανατολικές Ορθόδοξες Εκκλησίες.
Κινέζικη Πρωτοχρονιά. Οι Κινέζοι παρ’ ότι χρησιμοποιούν το Γρηγοριανό Ημερολόγιο δεν γιορτάζουν την Πρωτοχρονιά την 1η Ιανουαρίου αλλά σε διάφορες ημερομηνίες.
Μουσουλμανική Πρωτοχρονιά. Η πρωτοχρονιά των Μουσουλμάνων είναι διαφορετική για κάθε χρόνο και είναι πάντα η πρώτη ημέρα του μήνα «Μουχαράμ».
Στον αρχαίο κόσμο (Έλληνες-Ρωμαίοι) δεν γιορταζόταν η πρωτοχρονιά. Το ίδιο συνέβαινε και στους ανατολικούς λαούς .
Η 1η Ιανουαρίου σαν αρχή του χρόνου επικράτησε να γιορτάζεται στη Ρώμη το 48 π.Χ., την εποχή του Ιουλίου Καίσαρα.
Ημερολόγιον. Σύστημα μετρήσεως του χρόνου.
Σεληνιακόν ημερολόγιον. Σύστημα μετρήσεως του χρόνου, που βασίζεται: επί της περί την Γην κινήσεως της Σελήνης. Το Σεληνιακόν Ημερολόγιον των Αρχαίων Ελλήνων περιελάμβανε έτος 12 μηνών εκ των οποίων οι 6 είχαν 30 ημέρες και οι άλλοι 6 είχαν 29 ημέρες.
Ηλιακόν Ημερολόγιον. Σύστημα μετρήσεως του χρόνου, που βασίζεται: επί της περί τον Ήλιον κινήσεως της Γης.
**Ιουλιανόν Ημερολόγιον** Το Ημερολόγιο αυτό τέθηκε σε εφαρμογή το 47 π.Χ. στη Ρώμη από τον Ιούλιο Καίσαρα και υπεδείχθη από τον Έλληνα αστρονόμο Σωσιγένη. Περιελάμβανε δε 365 ¼ ημέρες. Έτσι κάθε έτος περιελάμβανε 365 ημέρες και σε κάθε τέταρτο έτος προστίθετο μία ημέρα (έτος δίσεκτον).
Επειδή όμως το Ιουλιανό Ημερολόγιο ήταν μεγαλύτερον του πραγματικού κατά 11 πρώτα λεπτά και 12,55 δευτερόλεπτα προέκυπτε ανά 128 έτη διαφορά μίας ημέρας, εθεσπίσθη στις 24 Φεβρουαρίου 1852, από τον Πάπα Γρηγόριον νέο ημερολόγιον, αποκληθέν Γρηγοριανόν Ημερολόγιον, διά του οποίου έγινε διόρθωση του λάθους των 10 ημερών.
Το ημερολόγιον αυτό εισήχθη στην Ελλάδα τον Ιανουάριον του 1928, με την πρόσθεση 13 ημερών, όσο ήταν το μέχρι τότε συσσωρευθέν λάθος.