…η εγκληματική ενέργεια φανατικών τρομοκρατών στο ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ CHERLIE HEBDO
γράφει ο Χρυσόστομος Δ. Σύρκος[clear]
Στη μνήμη των συντακτών σκιτσογράφων του Παρισινού σατιρικού περιοδικού Charlie Hebdo, που υπηρετούσαν την ελευθερία της έκφρασης με συνέπεια και επιτυχία, που έπεσαν από τα πυρά φανατικών τρομοκρατών επιχειρούμε μια ιστορική αναδρομή, δια μέσου των κειμένων του θησαυρού της Ελληνικής Γραμματείας.
Αγωνιζόμενοι για τη Δημοκρατία οι αρχαίοι μας πρόγονοι πλούτισαν με λέξεις τη γλώσσα μας. Διακόσιες σύνθετες λέξεις που περιείχαν τη λέξη ίσος προστέθηκαν στο γλωσσικό μας θησαυρό.
Ισότης- Ισονομία και ισηγορία, ισολογία (σημαντικές λέξεις για το δικαίωμα της Ελευθερίας του λόγου) ήταν οι σπουδαιότερες. Τη λέξη ισηγορία τη βρίσκουμε στον Ηρόδοτο, ο οποίος αποδίδει την ανδρεία των Αθηναίων στους Περσικούς πολέμους στην ισηγορία (ισηγορίη όπως γράφει) δηλαδή το δικαίωμα της ομιλίας στη Συνέλευση. Όταν καταπιέζονταν οι Αθηναίοι ήταν δειλοί, όταν ελευθερώθηκαν έγιναν γενναίοι. Η ισηγορία έγινε συνώνυμο της πολιτικής ισότητας από την εποχή του Ομήρου. Ας θυμηθούμε τον Θυρσίνη της Ιλιάδας, τον απλό στρατιώτη που τολμά να υψώσει τη φωνή του στη συνέλευση των πολεμιστών και τον Οδυσσέα που τον δέρνει για την αλαζονεία του.
Τη λέξη ισολογία τη βρίσκουμε στον Πολύβιο, ο οποίος αποδίδει την επιβίωση της Αχαϊκής Συμπολιτείας επί αιώνας υπό τη Ρωμαϊκή σκιά, στο γεγονός ότι επέτρεπε την ελευθερία του λόγου, ισολογία, στις γενικές συνελεύσεις.
Οι Συνελεύσεις στην Αθηναϊκή Δημοκρατία άρχιζαν με ένα κήρυκα που ρωτούσε: ” Τις αγορεύει βούλεται;”
Στις “Ικέτιδες” του Αισχύλου βρίσκουμε δυο λέξεις ελεύθερος και στόμα, δηλαδή την Ελευθερία του λόγου.
Στο αριστούργημα αυτό ο τραγικός μας ποιητής Αισχύλος, θέλει τον βασιλιά της Αθήνας, τον οποίο οι κόρες του Δαναού ικετεύουν να παρακάμψει το δεδικασμένο και να μην τις εκδώσει στην Αίγυπτο υπακούοντας σ’ ένα “ανώτερο νόμο”, να ζητάει τη γνώμη του λαού, προτού κάνει δεκτό το αίτημα των ικέτιδων γυναικών. Και οι Αθηναίοι υψώνοντας τα χέρια ενισχύουν τον Βασιλιά να παραχωρήσει άσυλο στις ικέτιδες διακινδυνεύοντας πόλεμο με την Αίγυπτο.
Εδώ έχουμε θρίαμβο της ελεύθερης συζήτησης και αναγγέλλεται στον Αιγύπτιο αγγελιοφόρο ως απόφαση παρμένη από γλώσσες ελευθεροστόμων.
Ο Ευριπίδης μίλησε περισσότερο από τους άλλους δύο τραγικούς ποιητές (Σοφοκλή και Αισχύλο) για την Ελευθερία λόγου με την ελληνική λέξη παρρησία.
Στη λέξη παρρησία, δίνονται δυο σημασίες, η μία είναι προσωπική : η ειλικρίνεια, η ελευθεροστομία και η άλλη είναι πολιτική: η ελευθερία του λόγου.
Στις “Φοίνισσες” η βασίλισσα ρωτάει τον Πολυνείκη, τι είναι το χειρότερο πράγμα για έναν εξόριστο και αυτός απαντά το χειρότερο είναι ότι ο εξόριστος δεν έχει παρρησία.
Η βασίλισσα τότε παρατηρεί: “Αυτή είναι η μοίρα ενός σκλάβου, το να μη μπορεί να μιλήσει ελεύθερα”
Στις “Βάκχες” ο βασιλιάς Πανθέας δίνοντας την άδεια στο βοσκό να μιλήσει, τονίζει: “Αυτοί που μιλάνε ελεύθερα συμβάλλουν στο καλό της χώρας”
Κλείνοντας την αναφορά μας, θρηνούμε για την απώλεια των διακεκριμένων δημοσιογράφων του περιοδικού Charlie Hebdo, με την πεποίθηση ότι η ισηγορία και η ισολογία μετά παρρησίας είναι πυλώνες που έχουν εδραιωθεί και κανείς τρομοκράτης δεν θα μπορέσει να τις αλώσει.
Τις αγορεύει βούλεται λοιπόν; Ελεύθερον το βήμα, υπό την προϋπόθεση ότι όλοι θα αφυπνιστούμε για να το υπερασπιστούμε.