Γράφει η Έλενα Μπισταράκη
Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια MSc
Τις τελευταίες μέρες ζούμε όλοι μας μια νέα πρωτόγνωρη κατάσταση. Η ταχύτατη εξάπλωση του Covid-19, ενός νέου τύπου κορωνοϊού είναι πλέον γεγονός προκαλώντας έντονη σύγχυση και ανησυχία.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε πως είμαστε μπροστά σε μια νέα πανδημία και αυτό που μέχρι πρότινος πιστεύαμε ότι δεν μας αγγίζει και δεν μας αφορά, έχει φτάσει σε εμάς, το ζούμε και χρειάζεται να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα πρακτικά και ψυχικά. Έχει ενδιαφέρον το γεγονός ότι η απότομη αλλαγή της καθημερινότητας και τα μέτρα που πάρθηκαν, προκειμένου να περιοριστεί η διασπορά του ιού, έχει δημιουργήσει ποικίλες συναισθηματικές και συμπεριφορικές αντιδράσεις.
Συναισθήματα άγχους, φόβου, έντασης, καχυποψίας αποτελούν τη μία πλευρά του νομίσματος και αντιδράσεις χαλαρότητας, υποτίμησης ή χλευασμού είναι η άλλη μοιάζοντας ο κόσμος να είναι διχασμένος ψάχνοντας να βρει τη δική του ισορροπία ανάμεσα σε έναν επαπειλούμενο πανικό ή την άρνηση να δει το θέμα στα σοβαρά.
Ποιες θεωρούνται και από πού πηγάζουν οι ακραίες συμπεριφορές;
Σε στιγμές έντονης κρίσης και μπροστά σε έναν ενδεχόμενο κίνδυνο είναι συχνό το αίσθημα της ανασφάλειας που δημιουργείται, εξαιτίας του γεγονότος ότι το άτομο δεν μπορεί να έχει τον πλήρη έλεγχο της κατάστασης, όπως στην περίπτωση της εξάπλωσης ενός ιού. Αυτή η αίσθηση μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφολογικές, αρνητικές σκέψεις και κινήσεις πανικού, φαινόμενα που είδαμε στα άδεια ράφια των σούπερ μάρκετ και στην υπερκατανάλωση φαρμακευτικών προϊόντων.
Απ’ την άλλη, η καχυποψία ή η επιθετικότητα προς οποιονδήποτε μπορεί να παρουσιάσει κοινά συμπτώματα κρυολογήματος είναι αντιδράσεις που μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση και διενέξεις.
Στην αντίθετη όψη βρίσκονται η αδιαφορία και η υποτίμηση των γεγονότων, συμπεριφορές που μπορεί να οδηγήσουν ένα άτομο να λειτουργεί απερίσκεπτα αποτελώντας απειλή είτε για το ίδιο, είτε για το υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο.
Πώς να διαχειριστώ τη νέα κατάσταση;
- Αρχικά προσπάθησε να φιλτράρεις τις πηγές από όπου ενημερώνεσαι. Η εμμονική και συνεχής ενασχόληση με οτιδήποτε γράφεται σε sites ή ακούγεται στην τηλεόραση μπορεί να σου δημιουργήσει περισσότερο στρες απ’ ό, τι φαντάζεσαι. Επέλεξε ενημέρωση από έγκυρους και επίσημους φορείς.
- Το άγχος και ο φόβος, όταν δεν καταλήγουν σε παραλογισμούς, είναι απολύτως αναμενόμενο να υπάρχουν, καθώς μιλάμε για μια άγνωστη κατάσταση, οπότε φρόντισε να μιλάς και να μοιράζεσαι τις σκέψεις σου με ανθρώπους που εμπιστεύεσαι. Η συζήτηση θα σε βοηθήσει να διαπιστώσεις ότι ΔΕΝ είσαι μόνος, ούτε ο μόνος που νιώθει περίεργα σε αυτή τη φάση.
- Σκέψου πως αυτό που ζούμε μπορεί να αποτελεί μια καλή ευκαιρία να βρεις το χρόνο να έρθεις πιο κοντά και να αναθερμάνεις τις σχέσεις σου με δικούς σου ανθρώπους. Το σύμπτωμα του σύγχρονου κόσμου είναι η κοινωνική και συναισθηματική αποξένωση. Μέσα από αυτή την κρίση μπορείς να αναθεωρήσεις και να επαναπροσδιορίσεις την επαφή σου με άτομα που είναι σημαντικά για εσένα.
- Δραστηριότητες που πριν μπορεί να γίνονταν γρήγορα, λόγω έλλειψης χρόνου, τώρα μπορούν να γίνουν με ηρεμία και οργάνωση. Μένω στο σπίτι σημαίνει βρίσκω χρόνο για ξεκούραση, αυτό-φροντίδα και επεξεργασία των επιλογών και των κινήσεών μου.
- Επίσης, ένας περίπατος στη φύση, το διάβασμα ενός βιβλίου, η άσκηση στο σπίτι μέσα από βίντεο, οι αγαπημένες σου σειρές, το μαγείρεμα ενός νέου φαγητού, μια κατασκευή ατομική ή ομαδική με την οικογένεια μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά, ώστε το κλείσιμο στο σπίτι να μην μοιάζει με εγκλωβισμό και βαρεμάρα, αλλά με δημιουργικότητα και καινοτομία.
- Τέλος, εάν αισθάνεσαι ότι αυτό που βιώνεις είναι δύσκολο να το αντιμετωπίσεις, επικοινώνησε τηλεφωνικά με μια γραμμή ψυχολογικής υποστήριξης ή έναν ειδικό που θα σε βοηθήσει να διαχειριστείς την κατάσταση και να επεξεργαστείς αυτό που νιώθεις.
Θυμήσου ότι…
Ζούμε μια κατάσταση που δεν μπορούμε να καταλάβουμε ακριβώς τι μας προσφέρει στο εδώ και τώρα. Το μόνο σίγουρο είναι πως, όταν βγούμε από αυτήν, η επόμενη μέρα δεν θα είναι η ίδια.
Εμείς δεν θα είμαστε οι ίδιοι. Κάτι θα έχει αναθεωρηθεί.
Κράτα στο νου σου πως μπορεί γύρω μας οι συνθήκες και οι εποχές να αλλάζουν, οι ανθρώπινες σχέσεις όμως συνεχίζουν να υπάρχουν, η επαφή συνεχίζει να υπάρχει, τα συναισθήματα συνεχίζουν να υπάρχουν. Φρόντισε να τα δεις και να τα ζεις ουσιαστικά, ώστε να συνεχίσουν και μέσα σου να υπάρχουν.