Την Τρίτη 8 Μαρτίου 2016, έλαβε χώρα στην αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου του Δημαρχείου Μεγάρων μία εκδήλωση με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Μία από τις ομιλίες ήταν μία επισκόπηση της γυναικείας παρουσίας στις Δημοτικές Εκλογές καθώς και στα Δημοτικά Συμβούλια των Μεγάρων από το 1951 έως σήμερα.
Ο λόγος αυτής της επισκόπησης είναι για να διαφανεί ότι η Ημέρα της Γυναίκας γιορτάζεται, επειδή εν έτῃ 2016 οι ίσες ευκαιρίες των δύο φύλων στη ζωή, επαγγελματική και πολιτική, δεν αποτελούν πραγματικότητα, αφού ακόμη υπάρχει ανάγκη να θεσμοθετείται η ποσόστωση των φύλων και η ισότητα.
Από την ανασύσταση του Νεοελληνικού Κράτους το 1821 μέχρι το 1934, όπου δίνεται για πρώτη φορά το εκλογικό δικαίωμα στις γυναίκες κατά τις Δημοτικές/Κοινοτικές εκλογές υπό προϋποθέσεις [α. να έχουν κλείσει τα 30 τους χρόνια και β. να διαθέτουν τουλάχιστον απολυτήριο Δημοτικού] διενεργήθηκαν 20 Δημοτικές/Κοινοτικές εκλογές. Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, διενεργούνται ξανά το 1951 και από τότε μέχρι σήμερα διενεργήθηκαν 15 εκλογικές αναμετρήσεις.
- Με το Ν. 2159/1952 αναγνωρίζεται στις Ελληνίδες το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι και στα Μέγαρα θέτει υποψηφιότητα για πρώτη φορά γυναίκα για το αξίωμα της Δημοτικής Συμβούλου στις εκλογές της 5ης Απριλίου 1959, η Γκόβενη Μαρδίτσα του Στεφάνου.
Στις επόμενες εκλογές της 5ης Ιουλίου 1964, δεν υποβάλει καμία γυναίκα υποψηφιότητα, ενώ από τις 21 Απριλίου 1967 μέχρι το 1974, κατά την περίοδο της Δικτατορίας, διορίζονται 7 δημοτικοί σύμβουλοι.
Μετά από την πτώση της Δικτατορίας έως και την διεξαγωγή Δημοτικών Εκλογών, στις 30 Μαρτίου 1975, το Υπουργείο Εσωτερικών διορίζει 2 δημοτικούς συμβούλους.
- Σε αυτές τις πρώτες μεταδικτατορικές εκλογές, υποβάλουν υποψηφιότητα τρεις (3) γυναίκες από δύο διαφορετικούς συνδυασμούς:
Ήταν πολύ νωρίς όμως να δεχθεί η μεγαρική κοινωνία γυναίκες δημοτικούς συμβούλους στα έδρανα του Δήμου.
- Στις επόμενες Δημοτικές Εκλογές της 15ης Οκτωβρίου 1978, η Δρίτσα Παρασκευή του Γεωργίου είναι η μοναδική γυναίκα υποψήφια, η οποία είχε την ίδια τύχη με τις προηγούμενες.
- Στις 17 Οκτωβρίου 1982, είναι πρώτη φορά που εκλέγεται γυναίκα δημοτική σύμβουλος στα Μέγαρα, η Καστάνη-Κρητικού Όλγα του Κων/νου από συνδυασμό της αντιπολίτευσης, τη «Δημοτική Αλλαγή Μεγάρων» του Κων/νου Στεντούμη. Οι υπόλοιποι 17 σύμβουλοι ήταν άνδρες. Ωστόσο, οι υποψήφιες ήταν δύο: η δεύτερη ήταν η Δήμογλη Μαρία του Ιωάννου.
- Η συνέχεια ωστόσο δεν ήταν τόσο ευνοϊκή για τις γυναίκες, αφού στις εκλογές της 12ης Οκτωβρίου 1986 δεν εκλέχθηκε καμία από τις 5 υποψήφιες στις 19 θέσεις του Δημοτικού Συμβουλίου.
- Φτάνουμε στο 1990, στις 14 Οκτωβρίου, όπου και πάλι έχουμε πέντε (5) υποψήφιες και μία εκλεγμένη, την Πέγκου Ευαγγελία του Αθανασίου.
- Τη θέση της στο Δημοτικό Συμβούλιο διεκδικεί και κερδίζει και πάλι η Πέγκου Ευαγγελία, η οποία είναι και η μοναδική εκλεγμένη από τις έξι (6) υποψήφιες στις εκλογές της 16ης Οκτωβρίου 1994.
- Και μόλις πριν 17 χρόνια στις 11 Οκτωβρίου 1998, το ποσοστό των υποψήφιων γυναικών στις δημοτικές εκλογές πέρασε από το 1,1% του 1978 στο 12,5% με 17 υποψήφιες.
Το εντυπωσιακό σε αυτές τις εκλογές είναι ότι, ενώ έχουμε για πρώτη φορά τόσες πολλές υποψήφιες γυναίκες Δημοτικούς Συμβούλους, δεν εκλέγεται καμία!
- Στις 13 Οκτωβρίου 2002, υποβάλει υποψηφιότητα ακριβώς ο διπλάσιος αριθμός γυναικών από αυτόν της προηγούμενης εκλογικής αναμέτρησης: 34 γυναίκες (ποσοστό 33% επί του συνόλου των υποψηφίων) διεκδικούν το αξίωμα της δημοτικής συμβούλου και μόλις τρεις (3) καταφέρνουν να εκλεγούν (15,79% του Δημοτικού Συμβουλίου).
- Γκέλη-Καλλιά Μυρσίνη του Γεωργίου
- Κακαρίκου-Μπίμα Αργυρώ του Δημητρίου
- Σύρκου-Λαγού Παρασκευή του Ελευθερίου
Εδώ θα σας προσγειώσω λίγο, γιατί αυτή η μεγάλη αύξηση των υποψηφίων δεν οφείλεται στο ξαφνικό ενδιαφέρον των γυναικών για την ενασχόληση με την πολιτική ή των συνδυασμών για τις γυναίκες.
Το 2002, με το άρθρ. 6, παρ. 1 του Ν. 2839, θεσπίζεται η ποσόστωση φύλου στα ψηφοδέλτια των Αυτοδιοικητικών εκλογών, σύμφωνα με την οποία, για την ανακήρυξη των εκλογικών συνδυασμών, ο αριθμός των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων από κάθε φύλο πρέπει να ανέρχεται σε ποσοστό τουλάχιστον ίσο με το 1/3 του συνολικού αριθμού των συμβούλων που εκλέγονται στο Δήμο.
Ο Δήμος Μεγαρέων στο Δημοτικό Συμβούλιο των ετών 2003-2006 είχε 19 συμβούλους, οπότε κάθε συνδυασμός έπρεπε να είχε τουλάχιστον 6 υποψήφιες γυναίκες.
- Οι συνδυασμοί εφάρμοσαν τη νομοθεσία της ποσόστωσης, όπως όφειλαν, και στις εκλογές της 15ης Οκτωβρίου 2006 και είχαμε 29 υποψήφιες σε ποσοστό 22,66%. Η βούληση του λαού όμως δεν έφερε καμία γυναίκα στα δημοτικά έδρανα.
- Στις εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 2010, έχουμε νέα αλλαγή: εφαρμόζεται η νέα αρχιτεκτονική της χώρας με το Ν. 3258/2010 και συνενώνεται ο Δήμος Μεγαρέων με το Δήμο Ν. Περάμου.
Στα Μέγαρα είχαμε 41 υποψήφιες (ποσοστό 24,40%) και στη Ν. Πέραμο 17 (34,69%):
Από τις 58 υποψήφιες, εκλέχθηκαν στα Μέγαρα 4 (15,38% επί των εκλεγμένων στα Μέγαρα) και 3 στη Ν. Πέραμο (42,86% επί των εκλεγμένων στη Ν. Πέραμο):
- Κακαρίκου-Μπίμα Αργυρώ του Δημητρίου
- Νικολάου-Αυγουστή Καλλιόπη του Στυλιανού
- Οικονομοπούλου-Μαργέτη Αριάδνη του Χρήστου
- Καλλιπόζη Αλεξάνδρα του Στεφάνου
- Κοροβέση Αδαμαντία του Παναγιώτη
- Μαυροειδή Βασιλική του Βασιλείου
- Ψαρουλάκη Αικατερίνη
Οι 7 εκλεγμένες αποτελούν το 21,21% των εκλεγμένων, αλλά μόλις το 12,07% των υποψηφίων γυναικών.
- Και φθάνουμε στις Δημοτικές Εκλογές της 18ης Μαΐου 2014, όπου 51 υποψήφιες (27,87%) στα Μέγαρα και 12 (22,64%) στη Ν. Πέραμο συναγωνίζονται για μία από τις 33 θέσεις του Δημοτικού Συμβουλίου.
6 (18,18%) μόνο καταφέρνουν να αποτελέσουν μέρος του: 5 στα Μέγαρα (19,23% των εκλεγμένων στα Μέγαρα) και μία (1) (14,29% των εκλεγμένων στη Ν. Πέραμο) στη Ν. Πέραμο:
- Μαυροειδή Βασιλική του Βασιλείου
- Ρήγα Ιωάννα του Αλεξάνδρου
- Καστάνη-Πούλου Αικατερίνη του Γεωργίου
- Ρήγα Ελένη του Σπυρίδωνος
- Βογιατζή Εμμανουέλα του Δημητρίου
- Γρίβα Παναγιώτα του Βασιλείου
- Στον πίνακα που ακολουθεί, παρουσιάζονται συνοπτικά τα ποσοστά των γυναικών που υπέβαλαν υποψηφιότητα και που εκλέχθηκαν από το 1951 έως σήμερα. Οι αριθμοί είναι τόσο απογοητευτικοί που είναι εμφανές ότι χρειάζεται πολλή δουλειά μέχρι τη στιγμή που αυτές οι συζητήσεις για τη θέση της γυναίκας στην πολιτική δε θα έχουν λόγο ύπαρξης.
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΗ: Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Κ. Σύρκο Χρυσόστομο, τ. Δήμαρχο Μεγαρέων, για την ευγενική παραχώρηση του δικαιώματος να χρησιμοποιήσω τα στοιχεία του βιβλίου του «Οι Δήμαρχοι της πόλεως των Μεγάρων», προκειμένου να εξάγω τα ποσοστά που σας παρουσίασα έως το 2010. Τα ποσοστά των εκλογών του 2014, τα εξήγαγα από τα στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών.
Ελένη Ρήγα
Γραμματέας Δημοτικού Συμβουλίου
& Πρόεδρος Δημοτικής Επιτροπής Παιδείας
Δ. Μεγαρέων