Μεγάλες αλλαγές φέρνει ο νέος «Καλλικράτης»
Απλή αναλογική και τετραετή θητεία για τους νέους Δημάρχους
Με απλή και «ανόθευτη», τουλάχιστον σε πρώτη φάση, αναλογική αλλά χωρίς όριο στη θητεία των δημάρχων και των περιφερειαρχών πρόκειται να κατατεθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, η πρόταση του υπουργείου Εσωτερικών για το νέο Καλλικράτη. Ενώ αναμένεται το περιεχόμενο των αλλαγών από το Υπουργείο να δοθεί στη δημοσιότητα, οι σημερινοί δήμαρχοι είναι μάλλον σε ευνοϊκότερο καθεστώς, διανύοντας μια πενταετή θητεία και έχοντας εκλεγεί με πριμ, χωρίς τις δυσκολίες της απλής αναλογικής.
Συγκεκριμένα, αν και ο χρόνος κατάθεσης του νομοσχεδίου για δημόσια διαβούλευση που έχει γίνει «γεφύρι της Άρτας», δεν είναι ακόμη γνωστός (κάποιες πληροφορίες κάνουν λόγο για την άλλη εβδομάδα οπότε πραγματοποιείται το κοινό συνέδριο ΚΕΔΕ-ΕΝΠΕ, ενώ άλλες τον τοποθετούν ακόμη και στις αρχές Μαΐου), φαίνεται ότι έχουν ήδη «κλειδώσει»:
Η απλή αναλογική, με το υπουργείο, ωστόσο, να δείχνει διατεθειμένο , προκειμένου να μειώσει τις αντιδράσεις των αιρετών, να την «νοθεύσει», υιοθετώντας κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης πλαφόν από 2 έως και 8% (σ.σ. θα είναι αντιστρόφως ανάλογο με τον αριθμό των δημοτικών συμβούλων, δηλαδή, χαμηλό στους μεγάλους δήμους και υψηλό στους μικρούς) για την είσοδο ενός συνδυασμού στο δημοτικό συμβούλιο.
-Η μη υιοθέτηση της αρχικής πρότασης για όριο στη θητεία των αιρετών (δύο για την πενταετία, τρεις για την τετραετία), καθώς το τελικό νομοσχέδιο δεν θα περιέχει τέτοια διάταξη. Πρόκειται για θέμα που θα συζητηθεί στο πλαίσιο της συνταγματικής αναθεώρησης και θα αφορά, όπως ζητούσαν οι αιρετοί, το σύνολο του πολιτικού προσωπικού.
-Επαναφορά της τετραετούς (από πενταετής) που είναι σήμερα, θητείας για τους δημάρχους και τους περιφερειάρχες. Ωστόσο, πληροφορίες αναφέρουν ότι η πενταετία θα μπει στο τραπέζι των, κατά τα φαινόμενα, σκληρών διαπραγματεύσεων μεταξύ υπουργείου Εσωτερικών από την μια πλευρά και ΚΕΔΕ και ΕΝΠΕ από την άλλη, και δεν αποκλείεται να δοθεί ως ένα ακόμη αντάλλαγμα προκειμένου να μειωθούν οι αναταράξεις.
-Η αποσύνδεση των αυτοδιοικητικών εκλογών από τις ευρωεκλογές και η διεξαγωγή τους την δεύτερη Κυριακή του Οκτωβρίου (α΄γύρος) και την τρίτη Κυριακή, εφόσον χρειαστεί, β΄ γύρος, καθώς, όπως και σήμερα, για την εκλογή δημάρχου ή περιφερειάρχη θα απαιτείται το 50%+1.
Μείωση υποψήφιων δημάρχων με την «καθαρή» απλή αναλογική που σκέφτεται η Κυβέρνηση
Κομματική πειθαρχία ακόμα και στις αυτοδιοικητικές εκλογές επιχειρεί να επιβάλει η κυβέρνηση με διάταξη που περιέχεται στον νέο «Καλλικράτη» και αφορά τις συγκεκριμένες εκλογές, οι οποίες σχεδιάζεται να πραγματοποιηθούν με απλή ανόθευτη αναλογική.
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών που αφορά τις αλλαγές στον «Καλλικράτη» και στον εκλογικό νόμο για τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές είναι έτοιμο. Ωστόσο, αναμένεται να δημοσιοποιηθεί μετά το Πάσχα, ενώ ακόμα η Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και τα κόμματα δεν έχουν ενημερωθεί για το τι ακριβώς θα περιέχει.
Η καθυστέρηση (ο υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης είχε δηλώσει ότι θα κατατεθεί στη Βουλή πριν από το Πάσχα), εκτός των άλλων οφείλεται και σε εσωκομματικές διαφωνίες όσον αφορά τις ρυθμίσεις που αφορούν τις αλλαγές στο εκλογικό σύστημα για τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Πάντως, σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο υπουργός Εσωτερικών αναμένεται να ενημερώσει σχετικά τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ Γιώργο Πατούλη.
Η κυβέρνηση προκειμένου να περιορίσει τις διαρροές, από αντάρτες και υποψηφίους όπως από τη «Λαϊκή Ενότητα» , με διάταξη που περιέχεται στο νομοσχέδιο, καθορίζει ότι σε όλα τα ψηφοδέλτια υποψηφίων για τη δημαρχία πρέπει να συμμετέχει τουλάχιστον αριθμός υποψήφιων δημοτικών συμβούλων ίσος με τον αριθμό των εκλεγομένων ανά δήμο.
Κατά ανώτατο όριο ο αριθμός των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων ανά παράταξη δεν μπορεί να υπερβαίνει το +10% του αριθμού των εκλεγομένων ανά δήμο. Σημειώνεται ότι ο αριθμός των δημοτικών συμβούλων που εκλέγεται εξαρτάται από το μέγεθος του δήμου. Για παράδειγμα, στον Δήμο Αθηναίων εκλέγονται συνολικά 49 δημοτικοί σύμβουλοι, οπότε με βάση τη νέα νομοθεσία, εφόσον ισχύσει, σε κάθε ψηφοδέλτιο πρέπει να συμπεριλαμβάνονται από 49-54 υποψήφιοι. Ωστόσο, είναι πολύ συχνό το φαινόμενο ειδικά στους μεγάλους δήμους να υπάρχουν ψηφοδέλτια με μικρό αριθμό υποψήφιων δημοτικών συμβούλων, με αποτέλεσμα βέβαια να αποδυναμώνονται υποψηφιότητες υποστηριζόμενες από κόμματα ή κομματικούς μηχανισμούς.
Παράλληλα, η κυβέρνηση φέρεται αποφασισμένη να θεσμοθετήσει την απλή και «ανόθευτη» αναλογική ως το εκλογικό σύστημα με το οποίο θα διεξαχθούν οι επόμενες εκλογές, παρά τις σφοδρές αντιδράσεις.
Πριν από μερικούς μήνες, ο υπουργός Εσωτερικών σε συνάντησή του με την ΚΕΔΕ είχε καθησυχάσει τους δημάρχους ότι θα θεσμοθετηθούν δικλίδες που θα εξασφαλίζουν κυβερνησιμότητα σε δήμους στους οποίους ο δήμαρχος δεν θα έχει την πλειοψηφία των δημοτικών συμβούλων. Φαίνεται, όμως, πως επικράτησε η άποψη της εφαρμογής της απλής αναλογικής. Όπως ανέφεραν στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών, «σήμερα σε 90 δήμους σε σύνολο 325, οι αποφάσεις λαμβάνονται στο δημοτικό συμβούλιο συναινετικά. Αυτό θα μπορούσε εύκολα να επεκταθεί».
Δυο μήνες διαβούλευση για τις αλλαγές στην αυτοδιοίκηση ζητούν οι δήμαρχοι
Αντιδράσεις στις αλλαγές που σχεδιάζει η κυβέρνηση έχουν εκφράσει ήδη οι δήμαρχοι που οργανώνουν κοινό συνέδριο αυτοδιοικητικών στελεχών, με τον Πρόεδρο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, Γιώργο Πατούλη, να φημολογείται υποψήφιος Δήμαρχος Αθηναίων. “Παρά τις επανειλημμένες δεσμεύσεις της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Εσωτερικών ότι θα μας δοθεί προς διαβούλευση πριν το Πάσχα, το νομοσχέδιο για την αλλαγή του Καλλικράτη, αυτό τελικά δεν έγινε. Η Αυτοδιοίκηση όμως και οι τοπικές μας κοινωνίες δεν μπορούν να εξαρτούν το μέλλον τους από τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς, που εξυπηρετούν μικροκομματικές σκοπιμότητες”, αναφέρει σε δήλωση του ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλης
«Η Ελλάδα βιάζεται και η Κυβέρνηση καθυστερεί. Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε άλλο. Είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε μπροστά. Να βάλουμε τις ισχυρές βάσεις για να χτίσουμε την Ελλάδα από την αρχή, προωθώντας μια ουσιαστική μεταρρύθμιση στη λειτουργία του Κράτους, μέσα από την υιοθέτηση ενός νέου μοντέλου αυτοδιοικητικής διακυβέρνησης, που θα δίνει προτεραιότητα στον πολίτη και θα προωθεί την τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη. Όσοι πιστεύουν ότι μπορούν να ανατρέψουν τον αυτοδιοικητικό σχεδιασμό κρύβοντας μέχρι την τελευταία στιγμή ένα νομοσχέδιο που υποτίθεται ότι βρίσκεται εδώ κι ένα χρόνο υπό διαμόρφωση κι επεξεργασία, θα διαψευστούν.
Με αφετηρία τις δύο σημαντικές πολιτικές πρωτοβουλίες της ερχόμενης εβδομάδας προχωράμε με αποφασιστικότητα στη συγκρότηση ενός ισχυρού κι ενιαίου αυτοδιοικητικού μετώπου, που θα διεκδικήσει με συγκροτημένες θέσεις και προτάσεις, έχοντας τη
στήριξη των τοπικών μας κοινωνιών, την προώθηση ενός νέου μοντέλου Αυτοδιοικητικής Διακυβέρνησης.
Μιας Αυτοδιοικητικής Διακυβέρνησης, που θα διασφαλίσει την πολιτική σταθερότητα στη λειτουργία των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και θα δίνει προτεραιότητα στην τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη.
Στο πλαίσιο αυτό
1. Καλούμε τον Υπουργό Εσωτερικών κ. Σκουρλέτη να παραστεί, εφόσον το επιθυμεί, στο Κοινό Συνέδριο Κ.Ε.Δ.Ε. – ΕΝ.Π.Ε. προκειμένου να ακούσει τις θέσεις της Αυτοδιοίκησης πάνω στο ζήτημα της μεταρρύθμισης και να τοποθετηθεί επ’ αυτών.
2. Να υπάρξει δημόσια δέσμευση του Υπουργού ότι θα υπάρξει επαρκής χρόνος δημόσιας διαβούλευσης , πριν την κατάθεση του νομοσχεδίου προς ψήφιση από τη Βουλή, τουλάχιστον δύο μηνών, προκειμένου να μπορέσουν να το μελετήσουν και να τοποθετηθούν πάνω σε αυτό τα Δημοτικά Συμβούλια όλων των Δήμων της χώρας, οι Περιφερειακές Ενώσεις Δήμων και η
Κ.Ε.Δ.Ε.».