Η φωτογραφία είναι από την ιδρυτική συνέλευση της Επιτροπής Πρωτοβουλίας ( έτσι ονομάστηκαν τότε οι μετέπειτα τοπικές οργανώσεις), που έγινε στον κινηματογράφο ΟΡΦΕΑ.
Στην φωτογραφία εμφανίζονται ο Νίκος Μουρτζούκος, ένας από τους βασικούς ομιλητές μαζί με τον Γιάννη Γεωργακή και Γιάννη Γκίκα, ο Γιάννης Μαργέτης, που προέδρευε της γενικής συνέλευσης, πατέρας του σημερινού δημάρχου και ο Σπύρος Κέντρος που κρατούσε τα πρακτικά.
Γράφει ο Σπύρος Κέντρος
3 σεπτέμβρη 1974 – 3 σεπτέμβρη 2024
50 χρόνια ΠΑ.ΣΟ.Κ.
Φίλες και φίλοι
Δεν έχω σκοπό να γράψω ένα κείμενο επετειακού χαρακτήρα. Εξάλλου θεωρώ πως κάτι τέτοιο δεν ταιριάζει σε ένα ζωντανό πολιτικό οργανισμό όπως είναι το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, που όπως πιστεύω και θα αναλύσω πιο κάτω, θα παίξει και πάλι σύντομα, πρωταγωνιστικό ρόλο στα πολιτικά πράγματα της χώρας.
Η συμπλήρωση 50 χρόνων όμως, από την ημέρα ίδρυσης, είναι μια ευκαιρία για έναν απολογισμό. Έναν απολογισμό γεμάτο από πολιτικές αλλαγών σε πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό και εθνικό επίπεδο.
Αλλαγές σε μια σταθερή κατεύθυνση, όπως αυτή συμπυκνώνεται στο γνωστό τετράπτυχο, που ανέπτυξε ο ιδρυτής του ΠΑ.ΣΟ.Κ Ανδρέας Παπανδρέου πριν ακριβώς 50 χρόνια, την 3η του Σεπτέμβρη το 1974.
Εθνική Ανεξαρτησία
Λαϊκή Κυριαρχία
Κοινωνική Απελευθέρωση μέσα από
Δημοκρατικές Διαδικασίες
Σε αυτά τα πενήντα χρόνια στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. ο ελληνικός λαός ανάθεσε την ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας αυτοδύναμα για περίπου 21 χρόνια, ενώ συμμετείχε σε κυβερνήσεις συνεργασίας άλλα σχεδόν τέσσερα.
Θεωρώ χρήσιμο να θυμίσω πως για να χάσει τις εκλογές του 1989 ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης δημιούργησε όλη την σκευωρία με το σκάνδαλο Κοσκωτά, ενώ η οικονομική πολιτική που ακολούθησε ο Κώστας Καραμανλής την πενταετία 2004-2009 οδήγησε στην κρίση και το πρώτο μνημόνιο, που ήταν συνολικού ύψους 35 δις ευρώ, όσα ακριβώς και τα δάνεια που είχε πάρει η χώρα μας την διετία 2008-2009.
Τον συνολικό πολιτικό απολογισμό των 50 χρόνων πιστεύω πως θα κάνει το ΠΑ.ΣΟ.Κ. κεντρικά. Ο δικός μου στόχος είναι να κάνω έναν απολογισμό της κυβερνητικής πολιτικής του κινήματος για την περιοχή μας. Έκανε κάτι το ΠΑ.ΣΟ.Κ για τα Μέγαρα; Υπάρχει κάτι για το οποίο εμείς που στρατευθήκαμε, που αγωνιστήκαμε ή απλά που ψηφίσαμε τους υποψήφιους του κινήματος νοιώθουμε πως είμαστε δικαιωμένοι;
Θα μπορούσα να αναφέρω την βασική διαμόρφωση του λιμανιού της Πάχης, νομαρχιακό έργο του 1984-1985 επι νομάρχη Αθανάσιου Τσιμπούκη ( τότε ο νομάρχης διοριζόταν από την κυβέρνηση) , τον προαστειακό σιδηρόδρομο, ένα ευρύτερο έργο που ευνόησε και την περιοχή μας ή το ΘΡΙΑΣΙΟ νοσοκομείο, ένα πλήρες νοσηλευτικό κέντρο δίπλα μας. Νομίζω όμως πως το κύριο έργο, το πιο σημαντικό για την πόλη μας είναι το Κέντρο Υγείας Μεγάρων.
Το Κέντρο Υγείας λειτουργεί στην πόλη μας 36 χρόνια και ίσως πια να το θεωρούμε κάτι δεδομένο. Όταν όμως το ΠΑ.ΣΟ.Κ κέρδισε τις πρώτες εκλογές, στις 18 Οκτώβρη 1981 η πρωτοβάθμια κρατική περίθαλψη υγείας στα Μέγαρα αφορούσε μονο τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ και ηταν εγκατεστημένη σε μια σκηνή, μετά τους σεισμούς του Φεβρουαρίου του ίδιου χρόνου. Μπορεί σήμερα να διατυπώνονται παράπονα για την λειτουργία του Κέντρου Υγείας, που και αυτό φυσιολογικά << υποφέρει>> από την πολιτική υγείας που ακολουθεί η κυβέρνηση Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά τότε δεν υπήρχε σχεδόν τίποτα.
Θα σταθώ περισσότερο στο κέντρο υγείας γιατί είναι ένα έργο που ξεκίνησε από την Τοπική Οργάνωση Μεγάρων του ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Στη σημερινή πολιτική πραγματικότητα αυτό μπορεί να φαίνεται παράδοξο, αλλά τότε η ηγεσία του κινήματος είχε δώσει την ευθύνη στις Νομαρχιακές Επιτροπές να διαμορφώνουν προτάσεις πολιτικής για το νομό, που μετά από επεξεργασία εντάσσονταν στη συνολική πρόταση κυβενρητικής πολιτικής.
Θα μου επιτρέψετε σε αυτό το σημείο να ανοίξω μια παρένθεση για να αναφερθώ στην Τοπική Οργάνωση Μεγάρων. Η τυπική ημέρα ίδρυσής της είναι η 6 Οκτωβρίου 1974. Η φωτογραφία είναι από την ιδρυτική συνέλευση της Επιτροπής Πρωτοβουλίας ( έτσι ονομάστηκαν τότε οι μετέπειτα τοπικές οργανώσεις), που έγινε στον κινηματογράφο ΟΡΦΕΑ.
Στην φωτογραφία εμφανίζονται ο Νίκος Μουρτζούκος, ένας από τους βασικούς ομιλητές μαζί με τον Γιάννη Γεωργακή και Γιάννη Γκίκα, ο Γιάννης Μαργέτης, που προέδρευε της γενικής συνέλευσης, πατέρας του σημερινού δημάρχου και ο Σπύρος Κέντρος που κρατούσε τα πρακτικά.
Από την γενική συνέλευση προέκυψε εννεαμελής Συντονιστική Επιτροπή με την πιο κάτω σύνθεση :
Α΄Γραμματέας Δημήτρης Χατζής δικηγόρος
Μέλη: Γιάννης Γκίκας δικηγόρος, Γιάννης Μαργέτης οικονομολόγος, Γιάννης Γεωργακής οικονομολόγος, Νίκος Μουρτζούκος αγρότης, Σπύρος Μητρογιώργης αγρότης, Δημήτρης Κιούσης ελεύθερος επαγγελματίας Γιάννης Οικονομόπουλος φοιτητής ιατρικής και Σπύρος Κέντρος φοιτητής ηλεκτρολόγος μηχανικός.
Για να καταλήξουμε βέβαια στην ιδρυτική γενική συνέλευση, υπήρξαν προεργασίες σχεδόν αμέσως μετά την ιδρυτική διακήρυξη και το κάλεσμα του Ανδρέα Παπανδρέου. Η πραγματική ίδρυση της τοπικής οργάνωσης πρέπει να θεωρείται η 18 Σεπτεμβρίου, όταν συναντηθήκαμε για πρώτη φορά, όσοι αναφέρονται και πιο πάνω και συμφωνήσαμε για την ανάγκη ίδρυσης την Επιτροπής Πρωτοβουλίας Μεγάρων
Τον Ιούλιο του 1979 έγινε στα Μέγαρα, στο δεύτερο όροφο του κτιρίου Υψηλάντη, η πρώτη νομαρχιακή συνέλευση. Στο πλαίσιο την πολιτικής για τον νομό στο θέμα της υγείας, μετά από τις προτάσεις των τοπικών οργανώσεων και τη συζήτηση που έγινε, κατέληξε στην πιο κάτω πρόταση. Ένα νοσοκομείο στο Θριάσιο που να καλύπτει την Δυτική Αττική και 3 κέντρα υγείας , ένα στα Μέγαρα, ένα στην Ελευσίνα και ένα στις Αχαρνές ( Μενίδι) που τότε στο πλαίσιο της οργανωτικής ευθύνης ανήκε στη Νομαρχιακή Επιτροπή Δυτικής Αττικής.
Στην νεοεκλεγμένη νομαρχιακή επιτροπή συμμετείχαν και δύο μέλη από την οργάνωση της πόλης μας. Ο Γιάννης Γκίκας και ο υπογράφων το κείμενο Σπύρος Κέντρος.
Η πρόταση για τις δομές υγείας στο νομό, έγινε αποδεκτή στο σύνολό της, εντάχθηκε στο κυβερνητικό πρόγραμμα του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και αναλύθηκε στις αρχές του 1982 από τους Γιώργο Γεννηματά ( υπουργός εσωτερικών τότε} και Παρασκευά Αυγερινό (υπουργός Υγείας} όταν ανακοινώθηκε η απόφαση για την δημιουργία του νοσοκομείου στην περιοχή του Θριάσιου, από οπου πήρε και το όνομά του.
Εδώ δημιουργείται εύλογα το ερώτημα. Αφού υπήρχε η κυβερνητική βούληση, αφού η ανακοίνωση της πολιτικής για την υγεία είχε ανακοινωθεί από το 1982, γιατί το κέντρο υγείας λεειτούργησε το 1988;
Θα πρέπει να σημειωθεί πως στο κυβερνητικό πρόγραμμα του ΠΑ.ΣΟ.Κ. τα κέντρα υγείας είχαν χωρισθεί σε δύο ομάδες. Τα αγροτικού και αστικού τύπου, με προτεραιότητα σε αυτά του αγροτικού τύπου. Το κέντρο υγείας της πόλης μας, της Ελευσίνας και των Αχαρνών ήταν αστικού τύπου.
Το 1984, δύο μήνες πριν τις πρώτες ευρωεκλογές που η χώρα μας θα ελάμβανε μέρος, σε μια κομματική συνάντηση που έγινε στο ξενοδοχείο ΠΑΡΚ, στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, ζητήθηκε από το Εκτελεστικό Γραφείο του κινήματος να ειπωθούν ανά περιοχή έργα που θα << χρωμάτιζαν >> έντονα την κυβερνητική πολιτική. Στη συνάντηση συμμετείχα μαζί με τον τότε νομαρχιακό σύμβουλο και μετέπειτα δήμαρχο Ελευσίνας και νομάρχη Δυτικής Αττικής Περικλή Παπαπέτρου. Τότε μεταφέραμε στον Γιώργο Γεννηματά που ήταν υπουργός υγείας και μέλος του εκτελεστικού γραφείου το θέμα των κέντρων υγείας, της Δυτικής Αττικής.
Είμαι σε θέση να γνωρίζω πως την επόμενη ακριβώς ημέρα, ο δημιουργός του Εθνικού Συστήματος Υγείας, Γιώργος Γεννηματάς τηλεφώνησε στον τότε δήμαρχο Γιώργο Καστάνη για να του γνωστοποιήσει την απόφαση ένταξης του κέντρου υγείας Μεγάρων σε αυτά του αγροτικού τύπου και να του ζητήσει χώρο, που δόθηκε λίγο αργότερα, με απόφαση δημοτικού συμβουλίου, στο σημείο που ακριβώς βρίσκεται σήμερα το Κέντρο Υγείας Μεγάρων.
Ανάφερα στην αρχή του κειμένου πως δεν είχα στόχο να γράψω κάτι επετειακού χαρακτήρα και πως το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα θα πρωταγωνιστήσει και πάλι στην πολιτική σκηνή. Αυτός ο ισχυρισμός δεν είναι μια ευχή από κάποιον που για 50 χρόνια παραμένει ενεργό μέλος του κινήματος. Είναι μια πολιτική εκτίμηση που θα προσπαθήσω να αναλύσω. Ας δούμε ποια είναι η πολιτική συγκυρία.
Η κυβερνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν μπορεί πλεον να πείσει ότι μπορεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα του λαού και της χώρας. Η ακρίβεια καλπάζει, η ανασφάλεια κυριαρχεί, η ένοια της δημόσιας υγείας έχει γελοιοποιηθεί από τον αρμόδιο υπουργό. Άδωνη Γεωργιάδη, στο δε πεδίο της εξωτερικής πολιτικής έχουμε φτάσει στο σημείο να μας χλευάζει η Βόρεια Μακεδονία (Σκόπια), ο Έντι Ράμα να κάνει προεκλογικές συγκεντρώσεις στην Αθήνα, χωρίς οι κυβερνώντες να γνωρίζουν τίποτα, ο δε Ερντογάν να δοκιμάζει καθημερινά τα όρια αδράνειας της κυβέρνησης, λες και το δόγμα των ήρεμων νερών στο Αιγαίο αφορά την επιθετικότητα της Τουρκίας και την υποχωρητικότητα της Ελλάδας.
Οι πολιτικοί αναλυτές λένε πως ο πολτικός χρόνος του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει τελειώσει. Ο πρωθυπουργός όχι μόνο δεν μπορεί να εμπνεύσει πια, αλλά αδυνατεί να πείσει. Οι ευρωεκλογές απόδειξαν την αλήθεια όλων αυτών. Η Νέα Δημοκρατία πήρε το 28% των ψηφισάντων που ήταν το 40% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους. Δηλαδή η κυβέρνηση είχε την επιδοκιμασία του 28% του 40% των ελλήνων ψηφοφόρων που δίνει τελικά ένα ποσοστό γύρω στο 11,5 % των εγγεγραμμάνων στους εκλογικούς καταλόγους. Είναι ένας τραγικά μικρός αριθμός για μια κυβέρνηση, που όμως συνεχίζει να κυριαρχεί στην πολιτική σκηνή. Γιατί μπορεί το ποσοστό της Νέας Δημοκρατίας να είναι μικρό, αλλά των βασικών της αντιπάλων είναι ακόμα μικρότερο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε διαδικασία πολυδιάσπασης. Ο Στέφανος Κασελάκης προέκυψε ξαφνικά, χωρίς να τον έχουν υπολογίσει, όλα τα στελέχη που ένοιωθαν τον ΣΥΡΙΖΑ περίπου σαν ιδιοκτησία τους. Εξελέγει πρόεδρος μέσα από διαδικασία προσφυγής στη βάση. Τονίζω τη διαδικασία γιατί μόνο από παρόμοια διαδικασία μπορεί να φύγει. Όσα λοιπόν συμβαίνουν τώρα, όπως συνεδριάσεις πολιτικής γραμματείας ή κεντρικής επιτροπής, δεν μπορούν αν αλλάξουν το σκηνικό και απλά καταδεικνύουν το μέγεθος των διαφωνιών και συγκρούσεων που υπάρχουν στο εσωτερικό του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Είναι πολύ πιθανό ο κυριος Κασελάκης να παραμείνει πρόεδρος με την σφραγίδα του ΣΥΡΙΖΑ στο χέρι, με όλα τα στελέχη που ίδρυσαν τον ΣΥΡΙΖΑ και εργάσθηκαν για να μεγαλώσει και να γίνει κυβέρνηση να είναι απέναντί του και έξω από την οργανωτική δομή.
Πιθανή συνέπεια της διάσπασης του ΣΥΡΙΖΑ είναι να γίνει το ΠΑ.ΣΟ.Κ-ΚΙ.ΝΑ.Λ η αξιωματική αντιπολίτευση στο ελληνκό κοινοβούλιο.
Μια τέτοια εξέλιξη δεν σημαίνει πως το κίνημα που ίδρυσε ο Ανδρέας, ισχυροποιήθηκε πολιτικά. Η αναβάθμισή του σε αξιωματική αντιπολίτευση δεν έγινε μέσα από εκλογική διαδικασία. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. απέτυχε στις ευρωεκλογές να αναδειχθεί δεύτερο κόμμα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στα μάτια και την κρίση των Ελλήνων, δεν αμφισβητήθηκε από τον Νίκο Ανδρουλάκη αποτελεσματικά. Η πτώση της Νέας Δημοκρατίας δεν συνοδεύτηκε από μεγάλη ποσοστιαία αύξηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. . Αυτή είναι μια αλήθεια που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί.
Αλλά το Κίνημα Αλλαγής είναι το μόνο που μπορεί να δώσει ελπίδα στον Ελληνικό Λαό. Η κυβέρνηση είναι δέσμια των επιλογών της. Σαν συννεπής συντηρητική και δεξιά κυβέρνηση είναι απέναντι στο λαό, απέναντι στους μη προνομιούχους, στηρίζοντας σταθερά τα συμφέροντα της οικονομικής ολιγαρχίας. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο ανάδειξης προέδρου. Σε αντίθεση με την ΣΥΡΙΖΑ η όλη διδικασία γίνεται με αυστηρούς πολιτικά όρους, χωρίς να διαταράσσεται το συντροφικό πλαίσιο λειτουργίας. Πιστεύω πως αυτό το κλίμα θα διατηρηθεί μέχρι τέλους.
Είναι λοιπόν στο χέρι των μελών, των φίλων και των ψηφοφόρων να επιλέξουν αυτό το πρόσωπο που θα εγγυηθεί τη νίκη στις επόμενες βουλευτικές εκλογές. Το πρόσωπο με την κυβερνητική εμπειρία και την ευρωπαική αναγνώριση που όχι μόνο θα σταθεί σα αντίπαλο δέος στον Κυριάκο Μητσοτάκη, αλλά θα αποδείξει την χρεωκοπία της πολιτικής του και θα προβάλει εναλλακτική, πειστική φιλολαϊκή πρόταση διακυβέρνησης.
Για αυτό όλοι εμείς που θα προσέλθουμε στις κομματικές κάλπες της 6 Οκτώβρη να μην κρίνουμε με γνώμονα ποιος είναι ο <<δικός>> μας, αλλά ποιος μπορεί να κερδίσει στις επόμενες εκλογές και να οδηγήσει τη Νέα Δημοκρατία στη αντιπολίτευση.
Το χρωστάμε στην χώρα και τη δημοκρατία.
Το οφείλουμε στον Ανδρέα Παπανδρέου και τα 50 χρόνια του ΠΑ.ΣΟ.Κ.
Σπύρος Κέντρος