Μαρία Σούντη, Ψυχολόγος: «Ζητάμε από τα παιδιά να μας μιλάνε.
Αλλά για να μπορούν τα παιδιά να μιλήσουν, θα πρέπει να υπάρχει και ένας ενήλικας που να μπορεί να ακούει».
Εκδήλωση διοργανώθηκε από τον Δήμο Μεγαρέων και τη Δημοτική Κοινότητα Μεγάρων με θέμα την «Καταπολέμηση της βίας κατά ανηλίκων στο σχολικό περιβάλλον και την κοινωνία: Ανάλυση και αποτροπή των μορφών βίας», το Σάββατο 10 Δεκεμβρίου, στο Στρατουδάκειο Πολιτιστικό Κέντρο Μεγάρων.
Οι ομιλητές, ο Υφυπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Κώτσηρας, η Μαρία Σούντη – Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια, Υπ. Διδάκτορας ΕΚΠΑ και ο Κωνσταντίνος Γιαννόπουλος – Πρόεδρος Δ.Σ. «Χαμόγελο του Παιδιού» προσέγγισαν το θέμα της βίας κατά ανηλίκων, από τις διαφορετικές πλευρές από τις οποίες το βλέπουν και το αντιμετωπίζουν καθημερινά.
Ο Υφυπουργός Δικαιοσύνης Γ. Κώτσηρας αρχικά μίλησε για τις πρωτοβουλίες σε νομοθετικό επίπεδο που έχει λάβει το Υπουργείο και η κυβέρνηση, με ευαισθησία απέναντι στα παιδιά, προστατεύοντας την παιδική ηλικία και προς αποφυγή νέων περιστατικών και την σωστή αντιμετώπιση όσων συμβαίνουν στο σχολικό και κοινωνικό περιβάλλον.
Ο Πρόεδρος του οργανισμού «Το χαμόγελο του παιδιού» Κ. Γιαννόπουλος μίλησε για την δράση του «χαμόγελου», που κάνει παρεμβάσεις για την ενδοοικογενειακή βία, με πρόληψη, ευαισθητοποίηση και άμεση επικοινωνία με παιδιά μέσω της γραμμής SOS 1056 αλλά και διαδικτυακά μέσω γραπτών μηνυμάτων για όσα παιδιά δεν νιώθουν άνετα να μιλήσουν για βία που υφίστανται προφορικά στην ιστοσελίδα https://www.hamogelo.gr/gr/el/paidia-thimata-vias:chat-1056/
Τέλος, η ψυχολόγος Μαρία Σούντη ανέλυσε την ψυχολογική πλευρά της βίας κατά ανηλίκων με το μήνυμα «Κατανοώ-ακούω εκπαιδεύω» τονίζοντας ότι υπάρχει η βία που υφίστανται τα παιδιά από τους ενήλικες, βία που αναπτύσσουν τα παιδιά μεταξύ τους, τα παιδιά που καταλήγουν να είναι θύματα βίας, τα παιδιά που ασκούν τη βία.
Τα παιδιά και οι έφηβοι σε όλο τον κόσμο υφίστανται ποικίλες μορφές φανερής ή συγκαλυμμένης βίας σε πολλά πλαίσια. Τι εννοούμε λοιπόν με τον όρο βία ενάντια σε έναν ανήλικο; Εννοούμε όταν ένα άτομο ή μια ομάδα χρησιμοποιεί σκόπιμα σωματική ισχύ ή εξαναγκασμό ενάντια σε έναν ανήλικο, είτε μέσω απειλής είτε πραγματικά, καταλήγοντας έτσι σε πραγματική ή δυνητική βλάβη στην υγεία, την επιβίωση, την ανάπτυξη ή την αξιοπρέπεια του παιδιού. Η βία, όπως τόνισε η ψυχολόγος Μαρία Σούντη, δεν είναι μόνο μια κατάσταση όπου υπάρχει φυσική κακοποίηση και επιπτώσεις, αλλά μπορεί να είναι και μια συγκαλυμμένη, σιωπηρή κατάσταση η οποία μπορεί ενδεχομένως να βλάψει το παιδί.
Μια επίσης πολύ στενά συνδεδεμένη έννοια με τη βία, είναι ο όρος bullying ή αλλιώς ελληνιστί εκφοβισμός. Το Bullying αποτελεί μια μορφή βίας και αναφέρεται στη σωματική και ψυχολογική κακοποίηση ή μείωση ατόμων σε μια ομάδα. Παρά την εντύπωση ορισμένων ότι αποτελεί αποκλειστικά σχολικό φαινόμενο, στην πραγματικότητα εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες και τις κοινωνικές ομάδες.
Τέλος, η Ψυχολόγος Μαρία Σούντη πρότεινε τις παρακάτω παρεμβάσεις: Εάν υποψιαστούμε ότι ένα παιδί είναι θύμα βίας, το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνουμε είναι να του μιλήσουμε ανοιχτά για αυτό, να του το εξηγήσουμε με μερικά απλά παραδείγματα και να τον ρωτήσουμε αν του έχει συμβεί ποτέ κάτι από αυτά. Εξασκώντας τη συναισθηματική νοημοσύνη και την ενσυναίσθηση του παιδιού μας με ερωτήσεις όπως «Πως αισθάνθηκες με αυτό;», «Πως ένιωσε ο άλλος;», «Για ποιο λόγο έγινε αυτή η πράξη;», «Τι μπορούμε να κάνουμε για να το επιλύσουμε;», τo βοηθάμε να ενισχύσουν την αυτοεκτίμησή τους, να ανακτήσει τον έλεγχο στην κατάσταση και νιώσει σιγουριά για να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Ειδικότερα, σε παιδί μικρότερης ηλικίας, μπορεί να βοηθήσει η εξάσκηση σε συγκεκριμένες φράσεις όπως “Σταμάτα/ Αυτό που λες δεν είναι όμορφο / Θα σε παρακαλούσα να μη μου μιλάς έτσι / Δε θέλω να μου μιλάς / Σε παρακαλώ να φύγεις/ Δεν δέχομαι να μου μιλάνε άσχημα”.
Φυσικά, αν ο γονέας αισθανθεί ότι δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μόνος αυτή την κατάσταση, ή ότι το παιδί βρίσκεται σε δυσμενή θέση συναισθηματικά, καλό είναι να ζητήσει βοήθεια και να απευθυνθεί σε κάποιον ψυχοθεραπευτή, ώστε να προχωρήσουν σε ατομική ή οικογενειακή θεραπεία.
Αν τα περιστατικά βίας έχουν συμβεί στο χώρο του σχολείου ή με παιδιά του σχολείου, είναι απαραίτητο να επικοινωνήσουμε με τη διεύθυνση του σχολείου, αναφέροντας λεπτομερώς τα συμβάντα και φέρνοντας αποδεικτικά αν υπάρχουν. Πρέπει να ζητάμε από το σχολείο να αναλάβει έναν συστηματικό χειρισμό για την αντιμετώπιση του φαινομένου και να είμαστε σε τακτική επικοινωνία. Επίσης καλό είναι να ζητήσουμε συνεργασία από το σχολικό ψυχολόγο για παρεμβάσεις μέσα στην τάξη.
Στις περιπτώσεις διαδικτυακού εκφοβισμού, η πλήρης στέρηση ηλεκτρονικών συσκευών μπορεί να βλάψει περισσότερο το παιδί απ’ ό, τι να το ανακουφίσει. Αντ’ αυτού είναι σημαντικό ο γονέας να έχει ενεργοποιήσει στις συσκευές όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας και γονεϊκού ελέγχου, καθώς επίσης και να μάθει στο παιδί του πώς να κάνει αναφορά και μπλοκάρισμά σε όποιον του στέλνει ανεπιθύμητα μηνύματα.
Σε περισσότερο ακραίες περιπτώσεις, ή αν μια κατάσταση είναι χρόνια, είναι σημαντική η παρέμβαση των κρατικών θεσμών, όπως των Κοινωνικών Υπηρεσιών του Δήμου και της Αστυνομίας. Ειδικότερα, απευθυνθείτε στην αστυνομία αν το παιδί είναι θύμα επιθέσεων, σεξουαλικών ή μη, κλοπών, επίμονων και επαναλαμβανόμενων απειλών, ή συμπεριφορών που υποκινούνται από μισός ή προκατάληψη εξαιτίας της εθνικότητας, της σεξουαλικότητας, του φύλου ή της θρησκείας.
Ζητάμε από τα παιδιά να μας μιλάνε. Αλλά για να μπορούν τα παιδιά να μιλήσουν, θα πρέπει να υπάρχει και ένας ενήλικας που να μπορεί να ακούει».
ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ/ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ
- ΜΙΛΑ ΤΩΡΑ, Χαμόγελο του Παιδιού, Γραμμή SOS 1056, milatora.gr
- ΕΚΚΑ, Εθνική Γραμμή Παιδικής Προστασίας 1107, aboutyouth.gr
- ΔΙΩΞΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ, Γραμμή 11188, cyberkid.gov.gr
- Κοινωνική Υπηρεσία Δήμου Μεγαρέων (Πρόνοια), τηλ. 22960-29018