Τι πρέπει να προσέξετε στην υποβολή της φορολογικής δήλωσης

Η ώρα της Εφορίας έφτασε. Η Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών «φόρτωσε» το πρόγραμμα για να υποδεχθεί τις φορολογικές δηλώσεις των εισοδημάτων και των κερδών του 2015 και περιμένει τη δημοσίευση στο ΦΕΚ των διατάξεων που ψήφισε η Βουλή για την απαλλαγή των ανέργων από τα τεκμήρια διαβίωσης και την κοινή δήλωση όλων όσοι έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης για να ανοίξει την «πύλη» στο σύστημα Taxis.

Εφέτος πάνω από 6.000.000 φορολογούμενοι θα κληθούν να συμπληρώσουν και να υποβάλουν ηλεκτρονικά το βασικό έντυπο Ε1 της φορολογικής δήλωσης.

Οσοι κατέχουν ακίνητα από τα οποία προκύπτουν εισοδήματα θα πρέπει πρώτα να συμπληρώσουν το έντυπο Ε2 (αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας), ενώ όσοι ασκούν ατομικώς επιχειρηματικές δραστηριότητες ή ελευθέρια επαγγέλματα οφείλουν να συμπληρώσουν πρώτα το Ε3 (κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα). Η προθεσμία για την υποβολή των δηλώσεων λήγει κανονικά στις 30 Απριλίου.

Οι φορολογούμενοι για να αποφύγουν λάθη και παραλείψεις που ενδεχομένως κοστίσουν σε πρόσθετους φόρους, πρόστιμα και ταλαιπωρία πριν και κατά τη συμπλήρωση των δηλώσεων θα πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα τα ακόλουθα σημεία:

Δηλώσεις εισοδήματος φυσικών προσώπων 

1. Δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος πρέπει να υποβάλουν εφέτος υποχρεωτικά όλοι όσοι έχουν κλείσει ως και τις 31.12.2015 το 18ο έτος της ηλικίας τους, εφόσον έχουν να δηλώσουν οποιουδήποτε ύψους πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα. Η υποβολή γίνεται υποχρεωτικά, με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω Διαδικτύου. Αυτό σημαίνει ότι δεν εξαιρούνται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης τα ενήλικα τέκνα (π.χ., φοιτητές κ.ά.) που αναγνωρίζονται ως εξαρτώμενα μέλη του φορολογουμένου, εφόσον το προηγούμενο έτος απέκτησαν έστω και 0,01 ευρώ εισόδημα (π.χ., από τόκους καταθέσεων)!

2. Από την υποχρέωση να υποβάλουν φορολογική δήλωση απαλλάσσονται μόνο όσοι φορολογούμενοι, αν και έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, δεν απέκτησαν πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα κατά τη διάρκεια του 2015. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι υποχρεωμένοι να υποβάλουν δήλωση όσοι το 2015 δεν είχαν καθόλου εισοδήματα ούτε περιουσιακά στοιχεία που να αποτελούν τεκμήρια (κατοικία, αυτοκίνητο κ.τ.λ.), εφόσον φιλοξενήθηκαν σε σπίτια γονέων, άλλων συγγενών ή φίλων.

3. Οι φορολογούμενοι οι οποίοι έχουν κάνει έναρξη επιτηδεύματος υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος σε κάθε περίπτωση.

4. Εφέτος για πρώτη φορά επιτρέπεται να υποβάλουν κοινή φορολογική δήλωση και τα ζευγάρια που έχουν συνάψει σύμφωνα συμβίωσης, είτε είναι ετερόφυλα είτε ομόφυλα. Ως εκ τούτου τα ζευγάρια αυτά εξισώνονται με τα έγγαμα ανδρόγυνα όσον αφορά τα δικαιώματα φοροαπαλλαγών και λήψης κοινωνικών επιδομάτων. Προκειμένου να εξυπηρετηθούν και τα ζευγάρια αυτά στη συμπλήρωση κοινής δήλωσης, στη στήλη στην οποία δηλώνει κάθε χρόνο τα εισοδήματά της η σύζυγος του υπόχρεου φορολογουμένου παρέχεται από εφέτος η δυνατότητα να συμπληρώνει τα απαιτούμενα στοιχεία και η γυναίκα που έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με άνδρα και ο ένας εκ των δύο συντρόφων ιδίου φύλου που συνδέονται με σύμφωνο συμβίωσης.

5. Οι σύζυγοι και όσοι έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση, ο καθένας για τα εισοδήματά του, εφόσον έχει διακοπεί η συμβίωση κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης ή ο ένας από τους δύο συζύγους ή συντρόφους είναι σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση.

6. Οι δηλώσεις των αποβιωσάντων υποβάλλονται αποκλειστικά σε χειρόγραφη μορφή στη φορολογική διοίκηση. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται ενημέρωση του Τμήματος ή Γραφείου Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της ΔΟΥ του αποβιώσαντος πριν από την υποβολή της δήλωσης.

7. Οι δηλώσεις με επιφύλαξη υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω Διαδικτύου και οδηγούνται από τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων Διακυβέρνησης (ΔΗΛΕΔ) για έλεγχο – εκκαθάριση στην αρμόδια ΔΟΥ.

8. Για την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης ο φορολογούμενος πρέπει να εισέλθει μέσω του Διαδικτύου στη σχετική ηλεκτρονική εφαρμογή που είναι διαθέσιμη στον λογαριασμό που έχει στο σύστημα ΤΑΧΙSnet, στην ιστοσελίδα της ΔΗΛΕΔ, στην ηλεκτρονική διεύθυνσηwww.gsis.gr. Για την είσοδο στην εφαρμογή απαιτείται η πληκτρολόγηση των κωδικών πρόσβασης.

Εκκαθάριση και καταβολή φόρου

 

9. Η ΔΗΛΕΔ θα πραγματοποιήσει την εκκαθάριση, θα εκδώσει τα εκκαθαριστικά σημειώματα και θα τα κοινοποιήσει σε αυτούς ηλεκτρονικά μέσω των λογαριασμών τους στο σύστημα ΤΑΧΙSnet. Οι φορολογούμενοι θα μπορούν, μέσω του ΤΑXISnet, να εκτυπώνουν τα εκκαθαριστικά χρησιμοποιώντας τους κωδικούς πρόσβασης που διαθέτουν.

10. Στις περιπτώσεις που θα κριθεί απαραίτητος ο έλεγχος των δικαιολογητικών των αρχικών ή τροποποιητικών δηλώσεων που υποβάλλονται ηλεκτρονικά, θα οδηγούνται για έλεγχο και εκκαθάριση στις αρμόδιες ΔΟΥ.

11. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, εφόσον από την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης προκύψει επιπλέον φόρος προς καταβολή, θα πρέπει να εξοφληθεί είτε εφάπαξ ως τις 29 Ιουλίου είτε σε τρεις ίσες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη ως τις 29 Ιουλίου, η δεύτερη ως τις 30 Σεπτεμβρίου και η τρίτη ως τις 30 Νοεμβρίου. Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών προτίθεται να δώσει τη δυνατότητα στους φορολογουμένους να εξοφλήσουν τους φόρους των εκκαθαριστικών σημειωμάτων των εφετινών φορολογικών δηλώσεων σε 7-9 μηνιαίες δόσεις.

12. Οι φορολογούμενοι που θα πληρώσουν εφέτος εφάπαξ τον φόρο εισοδήματος δεν δικαιούνται έκπτωση 2% επί της συνολικής οφειλής.

13. Δεν θα βεβαιώνεται ποσό φόρου εισοδήματος για καταβολή εφόσον αυτό δεν υπερβαίνει τα 30 ευρώ αθροιστικά λαμβανόμενο για τον φορολογούμενο και τη σύζυγό του. Επίσης δεν θα επιστρέφεται στον φορολογούμενο ποσό φόρου μικρότερο των 5 ευρώ αθροιστικά λαμβανόμενο για τον φορολογούμενο και τη σύζυγό του.

14. Στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος πρέπει να αναγράφεται υποχρεωτικά ο Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ) του υπόχρεου και της συζύγου ή της ή του συντρόφου του με εξαίρεση τις περιπτώσεις φορολογουμένων που δεν υποχρεούνται σε απόκτηση ΑΜΚΑ.

15. Η αναγραφή του Αριθμού Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) είναι υποχρεωτική μόνο για τα εξαρτώμενα μέλη άνω των 18 ετών (που ήταν άνω των 18 ετών στις 31.12.2015).

16. Τα ανήλικα ή ενήλικα τέκνα, καθώς επίσης και τα μέλη της οικογενείας του φορολογουμένου με αναπηρία 67% και άνω, θεωρείται ότι βαρύνουν τον φορολογούμενο εφόσον συνοικούν με αυτόν και το ετήσιο φορολογητέο εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσό των 3.000 ευρώ ή το ποσό των 6.000 ευρώ αν αυτά παρουσιάζουν αναπηρία 67% και άνω.

17. Στη δήλωση πρέπει να αναγραφούν υποχρεωτικά όλα τα εισοδήματα του φορολογουμένου και της συζύγου του, ανεξάρτητα από τον τρόπο φορολόγησής τους. Επίσης πρέπει να αναγραφούν και όλα τα απαλλασσόμενα από τον φόρο εισοδήματα. Στα ποσά που πρέπει να αναγραφούν υποχρεωτικά στην εφετινή δήλωση περιλαμβάνεται και κάθε ποσό κέρδους που έχει προκύψει από μεταβίβαση επιχειρήσεων, καθώς επίσης και κάθε ποσό κέρδους ή ζημιάς που έχει προκύψει από την πώληση των ακόλουθων τίτλων:

α) Μετοχών που ανήκουν σε εταιρεία μη εισηγμένη σε χρηματιστηριακή αγορά.

β) Μετοχών και άλλων κινητών αξιών εισηγμένων σε χρηματιστηριακή αγορά, εφόσον ο μεταβιβάζων συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας με ποσοστό τουλάχιστον 0,5% και εφόσον οι τίτλοι αυτοί έχουν αποκτηθεί από την 1η Ιανουαρίου 2009 και εξής.

γ) Μεριδίων ή μερίδων σε προσωπικές εταιρείες.

δ) Κρατικών ομολόγων και εντόκων γραμματίων ή εταιρικών ομολόγων.

ε) Παραγώγων χρηματοοικονομικών προϊόντων.

Για τα αυτοτελώς ή με ειδικό τρόπο φορολογούμενα εισοδήματα πρέπει να αναγραφεί και ο παρακρατηθείς ή αποδοθείς κατά περίπτωση φόρος.

18. Στη δήλωση του τρέχοντος έτους πρέπει επίσης ο κάθε φορολογούμενος να αναγράψει όλα τα χρηματικά ποσά που δαπάνησε μέσα στο 2015 για την ανέγερση οικοδομών, για αγορές ακινήτων, μετοχών εισηγμένων ή μη στο Χρηματιστήριο, ομολόγων και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου, για σύσταση επιχειρήσεων και για συμμετοχή σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου εταιρειών. Τα ποσά αυτά θεωρούνται πλέον «τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων» και λαμβάνονται υπόψη από την Εφορία για τον τεκμαρτό προσδιορισμό του ετήσιου φορολογητέου εισοδήματος.

19. Στο κεντρικό μενού επιλογών που αντικρίζει ο φορολογούμενος μόλις εισέλθει στην ηλεκτρονική εφαρμογή υποβολής της φορολογικής δήλωσης του παρέχεται η δυνατότητα να ενημερωθεί ηλεκτρονικά για το περιεχόμενο όλων των βεβαιώσεων αποδοχών ή συντάξεων που έχουν εκδοθεί γι’ αυτόν. Εκεί θα δει τους εργοδότες του ή όποιον άλλον έχει βεβαιώσει πως του κατέβαλε εισόδημα. Τα ποσά των εισοδημάτων αυτών και των φόρων που παρακρατήθηκαν θα έχουν προσυμπληρωθεί στους αντίστοιχους κωδικούς της φορολογικής δήλωσης.

20. Οι κωδικοί της δήλωσης Ε1 που αφορούν εισόδημα από μισθωτή εργασία ή συντάξεις και την αντίστοιχη παρακράτηση φόρου θα εμφανίζονται στη φορολογική δήλωση σε πορτοκαλί πλαίσιο και θα είναι προσυμπληρωμένοι χωρίς τη δυνατότητα τροποποίησης ή διαγραφής τους από τον φορολογούμενο. Το ίδιο θα συμβεί και με τους κωδικούς που αφορούν παρακράτηση φόρου από επιχειρηματική δραστηριότητα.

21. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος έχει λάβει έντυπη βεβαίωση αποδοχών ή συντάξεων ή αμοιβών και τα στοιχεία της δεν έχουν προσυμπληρωθεί στη δήλωση, θα πρέπει να συμπληρώσει όλα τα υπόλοιπα στοιχεία που πρέπει να δηλώσει (όπως αυτοκίνητα, δαπάνες κ.τ.λ.).

22. Σε περίπτωση που τα στοιχεία της βεβαίωσης αποδοχών ή συντάξεων ή αμοιβών είναι διαφορετικά από αυτά που είναι προσυμπληρωμένα, ο φορολογούμενος θα πρέπει να προβεί στις ακόλουθες ενέργειες:

α) Να συμπληρώσει όλα τα υπόλοιπα στοιχεία που πρέπει να δηλώσει (όπως αυτοκίνητα, δαπάνες κ.τ.λ.).

β) Να κάνει προσωρινή αποθήκευση της δήλωσης Ε1.

γ) Να επικοινωνήσει με τον εργοδότη ή φορέα και σε περίπτωση που επιβεβαιωθεί ότι έγινε λανθασμένη υποβολή στοιχείων θα πρέπει ο εργοδότης ή φορέας να υποβάλει ηλεκτρονικά εκ νέου το αρχείο με τα σωστά στοιχεία βεβαίωσης.

δ) Σε διαφορετική περίπτωση, ο φορολογούμενος θα πρέπει να επικοινωνήσει με το Κέντρο Εξυπηρέτησης Συναλλασσομένων μέσω e-mail ή στο τηλέφωνο 15515.

23. Αν συμπληρωθούν κωδικοί της δήλωσης με ποσά εισοδημάτων και φόρων για τα οποία δεν έχει παρασχεθεί ηλεκτρονική πληροφόρηση στη ΔΗΛΕΔ, οι φορολογούμενοι είναι πιθανόν να κληθούν να προσκομίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά στις αρμόδιες ΔΟΥ ή στη ΔΗΛΕΔ για έλεγχο προκειμένου να ολοκληρωθεί η εκκαθάριση της δήλωσής τους.

24. Στο ηλεκτρονικό έντυπο της φορολογικής δήλωσης υπάρχουν πεδία διαγραμμισμένα με κίτρινο χρώμα. Πατώντας στα διαγραμμισμένα με κίτρινο χρώμα πεδία είτε εμφανίζονται σε πίνακες ήδη προσυμπληρωμένα στοιχεία τα οποία ο φορολογούμενος καλείται απλά να επιβεβαιώσει, όπως στις περιπτώσεις των κατοικιών ή των αυτοκινήτων που χρησιμοποίησε το 2015 (και είχε συμπεριλάβει και στις προηγούμενες φορολογικές του δηλώσεις), είτε εμφανίζονται πίνακες στους οποίους ο φορολογούμενος πρέπει να συμπληρώσει αναλυτικά τα στοιχεία που του ζητούνται, όπως στις περιπτώσεις των ανήλικων τέκνων που τον βαρύνουν. Με την ολοκλήρωση της συμπλήρωσης κάθε εμφανιζόμενου πίνακα ο φορολογούμενος πρέπει να «κλικάρει» στην επιλογή «μεταφορά στη δήλωση» προκειμένου τα στοιχεία που ανέγραψε να μεταφερθούν αυτόματα στους αντίστοιχους κωδικούς της δήλωσης.

25. Για να δηλώσει ο φορολογούμενος τους τόκους που πιστώθηκαν το 2015 στους τραπεζικούς λογαριασμούς του ιδίου και της συζύγου του θα πρέπει να κάνει «κλικ» πάνω στη λέξη «ΕΔΩ» που περιλαμβάνεται στη φράση «Για εμφάνιση τόκων πατήστε ΕΔΩ», στην παράγραφο 3 του υποπίνακα 4Δ1 της φορολογικής δήλωσης. Μόλις «κλικάρει» πάνω στη λέξη αυτή τότε εμφανίζεται στην οθόνη του υπολογιστή του ένας πληροφοριακός πίνακας στον οποίο αναγράφονται αναλυτικά όλα τα ποσά των τόκων που έχουν πιστωθεί κατά τη διάρκεια του 2015 σε κάθε τραπεζικό λογαριασμό του ιδίου και της συζύγου του. Αναγράφεται επίσης το άθροισμα όλων των ποσών τόκων ξεχωριστά για τον κάθε σύζυγο. Για πρώτη φορά εφέτος αναγράφονται και οι τόκοι που αναλογούν σε συνδικαιούχους λογαριασμών. Επιπλέον αναγράφονται και τα ποσά του φόρου 10% που έχουν παρακρατηθεί. Το άθροισμα των τόκων από όλους τους τραπεζικούς λογαριασμούς, όπως αναγράφεται στον συγκεκριμένο πίνακα, πρέπει να μεταφερθεί στον κωδικό 667 για τον σύζυγο και στον κωδικό 668 για τη σύζυγο. Λίγο πιο κάτω, στους κωδικούς 675-676 πρέπει να δηλωθούν τα ποσά του φόρου που έχουν παρακρατηθεί από τους τόκους των καταθέσεων.