Γράφει ο Μάριος Νικ. Δουλγεράκης*
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω
Πολύς λόγος γίνεται τα τελευταία έτη στη χώρα μας για το δικαίωμα και των δύο διαζευγμένων γονέων να αποφασίζουν από κοινού σε θέματα που αφορούν τα τέκνα τους και ιδίως σε ζητήματα αυξημένης σπουδαιότητας, όπως π.χ. αν το τέκνο θα φοιτήσει σε ιδιωτικό ή σε δημόσιο σχολείο, ποιες εξωσχολικές δραστηριότητες του ταιριάζουν, κλπ.
Με τον Ν.4714/2020, ο οποίος δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 31.7.2020, μεταξύ άλλων, προστέθηκε το άρθρο 1519 στον Αστικό Κώδικα. Η νέα διάταξη ορίζει κατά λέξη τα εξής: «Άρθρο 1519. Μεταβολή του τόπου διαμονής. Μεταβολή του τόπου διαμονής του τέκνου, που επιδρά ουσιωδώς στο δικαίωμα επικοινωνίας του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, απαιτεί προηγούμενη συμφωνία των γονέων ή προηγούμενη οριστική δικαστική απόφαση μετά από αίτημα οποιουδήποτε από τους γονείς. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει κάθε πρόσφορο μέσο.».
Κατά την αρχική μορφή της, η συγκεκριμένη διάταξη περιλάμβανε και μία ακόμη παράγραφο (πρώτη), κατά την οποία «οι σοβαρές μη επαναλαμβανόμενες αποφάσεις για τις πράξεις επιμέλειας που επηρεάζουν αποφασιστικά το μέλλον του τέκνου» έπρεπε να λαμβάνονται κι από τους δύο γονείς. Ωστόσο, η συγκεκριμένη παράγραφος δεν συμπεριλήφθηκε στο τελικό κείμενο του νόμου.
Κατά συνέπεια, η τελική και ισχύουσα ρύθμιση δεν εισάγει ένα ευρύ δικαίωμα συνεπιμέλειας ή συναπόφασης των γονέων στις υποθέσεις του τέκνου που έχουν αυξημένη σπουδαιότητα, αλλ’ αποτελεί μία ρύθμιση ειδική, περιορισμένης εμβέλειας, η οποία εφαρμόζεται μόνο στο ζήτημα της αλλαγής του τόπου διαμονής του τέκνου. Αντικείμενο της ρύθμισης δεν είναι οποιαδήποτε μετακίνηση του ανηλίκου (π.χ. από τη μία συνοικία σε άλλη μέσα στην ίδια πόλη) αλλά η σημαντική μετακίνηση (π.χ. σε μακρινή πόλη ή σε άλλη χώρα), η οποία επηρεάζει ουσιωδώς την άσκηση του δικαιώματος επικοινωνίας του άλλου γονέα. Ο γονέας, ο οποίος έχει την επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου, δεν στερείται το δικαίωμα να μετακινηθεί, ακόμη και σε μακρινό μέρος, ωστόσο πρέπει να έχει εξασφαλίσει προηγουμένως τη σύμφωνη γνώμη του άλλου γονέα. Αν ο άλλος γονέας δεν συμφωνεί, τότε θα απαιτηθεί η προσφυγή στο αρμόδιο Δικαστήριο, το οποίο αποφασίζει πάντοτε με κυρίαρχο κριτήριο το συμφέρον του τέκνου. Με την ίδια απόφαση μπορεί να καθοριστεί και νέος τρόπος επικοινωνίας του ανηλίκου με τον άλλο γονέα (π.χ. αραιότερα διαστήματα, καταβολή εξόδων επικοινωνίας, επικοινωνία με σύγχρονα ψηφιακά μέσα κλπ).
*Ξεκίνησα να ασκώ τη δικηγορία το 2001 στην Αθήνα, όπου διατηρώ ιδιόκτητο γραφείο πλησίον των Δικαστηρίων. Έχοντας ήδη διανύσει μία μακρά πορεία συνεχούς δικαστηριακής και συμβουλευτικής δικηγορίας, με παραστάσεις στα Δικαστήρια όλης της Επικράτειας, η Χάρις Μανστρανδρίκου, χήρα του αειμνήστου Δικηγόρου Νικολάου Μαστρανδρίκου, πριν από λίγους μήνες μου έκανε την ιδιαίτερα τιμητική πρόταση να αναλάβω και να συνεχίσω το γραφείο του εκλιπόντος Συναδέλφου στην ιστορική πόλη των Μεγάρων, στην οδό Μαρκέλλου, απέναντι από το Δημαρχείο. Γνωρίζοντας ότι αναλαμβάνω το γραφείο ενός ιδιαίτερα άξιου και αγαπητού νομικού και ανθρώπου, για τον οποίον οι Μεγαρείς έχουν μόνο καλά λόγια να πουν, ανταποκρίθηκα σε αυτή την πρόσκληση- και συνάμα πρόκληση- με ιδιαίτερη χαρά και υψηλό αίσθημα ευθύνης. Άλλωστε, με την πόλη των Μεγάρων με συνδέουν ιδιαίτεροι προσωπικοί δεσμοί, αφού είναι ο τόπος καταγωγής της συζύγου μου.
- Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν μαζί μου στα τηλέφωνα 2296082353 (το παλαιό νούμερο του γραφείου δεν ισχύει πλέον) και 6973615059 και να με συναντούν κατ’ ιδίαν στο γραφείο κάθε Τρίτη από 18.00 έως 20.00 μ.μ. και κάθε Πέμπτη από 10.00 π.μ. έως 20.00 μ.μ..