Γράφει ο Στέλιος Γκίνης
Στην Κατοχή οι Μεγαρίτες υπέφεραν πολλά. Η καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, από το στρατό κατοχής, η πείνα και η μαυρίλα της σκλαβιάς οδήγησαν γρήγορα πολλούς συμπολίτες μας στις αντιστασιακές οργανώσεις.
Οι Ιταλοί κατακτητές, που ο στρατός μας τους είχε ταπεινώσει στην Αλβανία, δε σεβάστηκαν την πολιτιστική μας κληρονομιά. Το φθινόπωρο του 1941 ανατίναξαν το Παλιόκαστρο στην Ακρόπολη της Νισαίας. Αφορμή αυτής της βάρβαρης πράξης τους, ήταν η διευκόλυνση των αεροπλάνων τους στους ελιγμούς προσγείωσης. Βέβαια δε στέκει αυτή η δικαιολογία, γιατί θα μπορούσαν να φτιάξουν το διάδρομο του Αεροδρομίου, που τότε κατασκεύαζαν, βορειότερα και δε θα εμπόδιζε τα αεροπλάνα το «Παλιόκαστρο».
Εκείνη λοιπόν την εποχή, που τα Μέγαρα «τά ‘σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά», ο καθηγητής Μελέτης Μπεναρδής είπε στους μαθητές του στο Γυμνάσιο: «Καλά μου παιδιά, ο Ιταλός Υποφρούραρχος, άρπαξε αρχαία χρυσά περιδέραια, σκουλαρίκια και άλλους θησαυρούς μας». Τα λόγια αυτά έμειναν χαραγμένα στη μνήμη των μικρών τότε μαθητών και μου τα διηγήθηκε πριν από λίγους μήνες ένας από αυτούς. Πότε έγιναν αυτά και ποιος ήταν ο Ιταλός υποφρούραρχος διαβάζουμε στην έκδοση του Υπουργείου Παιδείας του 1946 με τίτλο: «Ζημίαι των αρχαιοτήτων εκ του πολέμου και των στρατών κατοχής» της Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και ιστορικών μνημείων.
Στις 11 Σεπτεμβρίου του 1941, διέταξε ο Ιταλός Φρούραρχος Μεγάρων να αλλάξει η κλειδαριά του Μουσείου, που ήταν στο ισόγειο του κτηρίου του Γυμνασίου και το κλειδί να το έχουν ΜΟΝΟ οι Ιταλοί! Τέλος Οκτωβρίου, απαγόρευσαν στο φύλακα να πλησιάσει τη συλλογή με τα χρυσά σκουλαρίκια, περιδέραια, κτλ., τα οποία και τα μεταφέρανε σε άλλη αίθουσα. Τελικά όλα αυτά τα έκλεψε ο υποφρούραρχος υπολοχαγός Μπερλίνι. Μεταξύ αυτών που άρπαξε ο Ιταλός Μπερλίνι ήταν και φύλλα χρυσού, νομίσματα, αγγεία, κλπ.
Για να μην αποκαλυφθεί η κλοπή, εξαφάνισε και τον κατάλογο του 1936, που είχε συντάξει ο επιμελητής Ιωάννης Ρίζος. Αυτά τα διαπίστωσε ο φύλακας στις 17 Φεβρουαρίου του 1942, όπως γράφεται στο βιβλίο του Υπουργείου , που αναφέραμε πιο πάνω.Για να μην εκθέσουν τους στρατιωτικούς ο Έλληνας καθηγητής κ. Κεραμόπουλος μαζί με τον Ιταλό καθηγητή Λορέντζι ΔΕΝ ήρθαν στα Μέγαρα να δούνε την περίφημη αυτή συλλογή. Στις 8 Μαΐου 1942 στην αίθουσα που είχαν μεταφερθεί τα εναπομείναντα αρχαία, μπαινοβγαίνουν οι Ιταλοί στρατιώτες.
Τον Αύγουστο η Ιταλική μονάδα 1ο γκρούπο Λαντσέρι ΑΟΣΤΑ, συντάσσει πρωτόκολλο των αντικειμένων του Μουσείου και αναγκάζει το φύλακα να το υπογράψει. Το πρωτόκολλο αυτό, περιλαμβάνει MONO 32 αντικείμενα. Κατά διαταγή του ταγματάρχη ΙταλούPapalardo, τα υπόλοιπα αρχαία τοποθετήθηκαν έξω από το κτήριο.
Το Φεβρουάριο του 1996, ως αντιδήμαρχος τότε, εισηγήθηκα τα παραπάνω στο Δημοτικό Συμβούλιο, που πήρε ΟΜΟΦΩΝΑ την υπ’ αριθμ. 37 απόφαση να διεκδικήσουμε από τους Ιταλούς αποζημιώσεις. Στείλαμε την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου στο Υπουργείο εξωτερικών για να κάνει τις δέουσες ενέργειες Όμως το Υπουργείο Εξωτερικών τότε απάντησε, ότι οι αποζημιώσεις οι πολεμικές με τους Ιταλούς έχουν ρυθμιστεί από μακρόν χρόνον, και το θέμα έκλεισε εκεί δυστυχώς. Την απάντηση αυτή του Υπουργείου και άλλα σχετικά περιγράφει ο Γιάννης Γκίνης στο βιβλίο του «Πολιτικά και άλλα» στις σελίδες 133-136.