“Το περιστατικό αυτό, είπε ο Γιάννης Βασιλείου στη συνέντευξη που παραχώρησε την Μ. Τρίτη, παρότι τα στοιχεία που μας δόθηκαν δεν επιβεβαιώνουν υπέρβαση ρύπων η απειλή ατυχήματος μεγάλης έκτασης, θέτει εκ νέου το εξής γενικότερο ζήτημα:
Το πρόβλημα ασφάλειας που αντιμετωπίζει η περιοχή μας, δεδομένης της επικινδυνότητας, που ως φάντασμα πλανάται πάνω από το Θριάσιο Πεδίο.
Αρχικά θέλω να ξεκαθαρίσω το εξής:
Η ευθύνη της διαχείρισης κάθε συμβάντος που συμβαίνει εντός των επιχειρήσεων, καθώς και η αντιμετώπιση του, είναι αποκλειστική ευθύνη των διοικήσεων τους.
Συνεπώς δεν υφίσταται, ούτε μπορεί να υπάρξει κανένας είδους συμψηφισμός ευθυνών με την τοπική αυτοδιοίκηση, όπως φαίνεται ότι επιδιώκουν ορισμένες πλευρές.
Έτσι λοιπόν στο συμβάν της 29ης Μαρτίου ήταν υποχρέωση των ΕΛ-ΠΕ να ενημερώσουν αμέσως, δημόσια και υπεύθυνα τους πολίτες.
Όμως αυτό δεν έγινε.
Υπάρχει και μια άλλη διάσταση. Τα κανάλια ήταν δεοντολογικά υποχρεωμένα να πάρουν πλάνα, να μεταδώσουν αντικειμενικά την είδηση και να ενημερώσουν τους πολίτες που αγωνιούσαν για την εξέλιξη του.
Ούτε όμως αυτό το είδαμε.
Ξεκαθαρίζουμε λοιπόν ότι:
Η Αντιπεριφέρεια Δυτικής Αττικής δεν πρόκειται να γίνει το ‘μαξιλαράκι’ ανάμεσα στις επιχειρήσεις και στους πολίτες, σε οποιαδήποτε περιβαλλοντικά περιστατικά εκδηλωθούν.
Οι ρόλοι καθενός είναι διακριτοί και σαφώς προσδιορισμένοι.
Από την άποψη αυτή και επί της ουσίας του θέματος, την Αντιπεριφέρεια Δυτικής Αττικής την απασχολούν τα εξής:
- Το γενικότερο πρόβλημα επικινδυνότητας που υπάρχει, χωρίς ασφαλώς να ισχυριζόμαστε πως οι επιχειρήσεις αδιαφορούν η πως δεν παίρνουν μέτρα προστασίας.
- Ο προσδιορισμός των πραγματικών δυνατοτήτων της Περιφέρειας, ώστε παίζοντας τον θεσμικό της ρόλο να συμβάλει στην ασφάλεια των πολιτών.
ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΩΤΟ
Στη Δυτική Αττική υπάρχουν συνολικά 24 επιχειρήσεις που υπάγονται στην οδηγία ΣΕΒΕΖΟ.
Πρόκειται για δραστηριότητες στις οποίες μπορεί να εκδηλωθεί όχι κάποιο μικροατύχημα, αλλά ατύχημα μεγάλης βιομηχανικής κλίμακας.
Αυτές βρίσκονται 15 στον Ασπρόπυργο, 3 στην Μάνδρα, 4 στην Ελευσίνα και 2 στα Μέγαρα.
Οι δραστηριότητες αυτές είναι από τις ΜΠΕ υποχρεωμένες να έχουν σε περίπτωση συμβάντος εσωτερικά σχέδια αντιμετώπισης του προβλήματος, τα αποκαλούμενα ΣΑ.ΤΑ.ΜΕ (Σχέδια Αντιμετώπισης Ατυχημάτων Μεγάλης Έκτασης).
Επομένως, τεκμηριώνοντας και την αρχική μας παρατήρηση, οτιδήποτε συμβεί μέσα σε επιχείρηση που υπάγεται στην οδηγία ΣΕΒΕΖΟ είναι υποχρέωση της ιδίας να το αντιμετωπίσει, ασφαλώς σύμφωνα με τα υποβληθέντα από αυτή ΣΑ.ΤΑ.ΜΕ.
Για να υπάρχει δε πληρέστερη εικόνα της γενικότερης, ασύμμετρης θα έλεγα επικινδυνότητας που αντιμετωπίζει η περιοχή, εκτός από τις χαρτογραφημένες επιχειρήσεις που υπάγονται στην οδηγία ΣΕΒΕΖΟ σας αναφέρω ότι:
Από τις αρχές Σεπτεμβρίου του 2014, υπάρχουν ακόμα οι 98,3 τόνοι υδραργύρου, αποθηκευμένοι παράνομα σε αποθήκη του Ασπροπύργου, που παρά τις άπειρες προσπάθειες μας δεν έχουν ακόμα αποσυρθεί στην Γερμανία.
Ο υδράργυρος, παρότι όπως μας διαβεβαιώνουν είναι με ασφάλεια φυλαγμένος αποτελεί μια επιπλέον, έκτακτη και μάλιστα αχαρτογράφητη ΣΕΒΕΖΟ, τεκμηριώνοντας επίσης όσα σας προανέφερα περί ασύμμετρης επικινδυνότητας που αντιμετωπίζει η περιοχή μας.
ΓΙΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Η Περιφέρεια έχει την ευθύνη δημιουργίας δικών της εξωτερικών σχεδίων ΣΑΤΑΜΕ.
Σε αυτά αναφέρονται σχέδια και ενέργειες διαφυγής και διάσωσης του πληθυσμού, πάντα σε συνεργασία με τις δημόσιες αρχές, σε περίπτωση που το ατύχημα επεκταθεί έκτος των ορίων μιας δραστηριότητας.
Επιπλέον η Περιφέρεια έχει και την ευθύνη ελέγχων, αυτών όμως των δραστηριοτήτων που έχουν αδειοδοτηθεί από την ιδία.
Στην περίπτωση πχ των ΕΛ-ΠΕ δεν μπορεί να παρέμβει, ακριβώς επειδή αδειοδοτούσα αρχή δεν είναι η ίδια αλλά συναρμόδια υπουργεία.
Από τις συνολικά 24 δραστηριότητες που υπάγονται στην οδηγία ΣΕΒΕΖΟ η Περιφέρεια έχει αδειοδοτήσει και μπορεί να ασκεί ελέγχους στις 15, οι υπόλοιπες 9 είναι αρμοδιότητας των υπουργείων.
Εξετάζοντας λοιπόν με αυτά τα δεδομένα και υπό αυτό το πρίσμα το γενικότερο πρόβλημα της επικινδυνότητας, καταθέτουμε τις εξής προτάσεις:
1- Να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι για την αρτιότητα των εγκαταστάσεων από τα συναρμόδια υπουργεία, και ζητάμε οι έλεγχοι στο εξής να γίνονται με μεικτά κλιμάκια, δηλαδή με την συμμετοχή και επιθεωρητών περιβάλλοντος της Περιφέρειας.
Επιπλέον θα ζητήσουμε από το υπουργείο να εξεταστεί η δυνατότητα ελέγχων με την συμμετοχή και διεθνών πιστοποιημένων οίκων.
2- Ζητάμε να ελεγχθούν και οι 24 δραστηριότητες εάν, κατά πόσο και σε ποια χρονικά διαστήματα υλοποιούν σε συνεργασία με τις δημόσιες αρχές τα εσωτερικά σχέδια ΣΑΤΑΜΕ, ανεξάρτητα εάν έχει υπάρξει η όχι, συμβάν σε καθεμία από αυτές.
3- Για τα εξωτερικά ΣΑΜΑΤΕ που είναι ευθύνη της Περιφέρειας και ισχύουν από το 2004 έχουμε διαθέσει ποσό 60.000,00 ευρώ για την επικαιροποίηση τους.
Σχεδιάζοντας δε μόλις ολοκληρωθούν οι μελέτες, και προτάσσοντας για αυταπόδεικτους λόγους το ΣΑ.ΤΑ.ΜΕ των ΕΛ.ΠΕ, να προχωρήσουμε και σε ασκήσεις ετοιμότητας του πληθυσμού.
4- Το Περιφερειακό συμβούλιο επίσης ενέκρινε την έκδοση 20.000 φυλλαδίων, 1.000 τρίπτυχων και 500 αφισών προς ενημέρωση των πολιτών σε περίπτωση ατυχήματος ΣΕΒΕΖΟ, που σύντομα θα τα δούμε σε ολόκληρη την περιοχή.
5- Οι επιχειρήσεις που υπάγονται στην οδηγία ΣΕΒΕΖΟ και παρακολουθούν τα στοιχεία ρύπανσης, ζητάμε με on line συνδέσεις να ενημερώνουν την Περιφέρεια, η οποία θα χρειαστεί να διαμορφώσει και την κατάλληλη υποδομή.
6- Ζητάμε ήδη από το 2013 από τα υπουργεία, μετά την λειτουργία του νέου διυλιστηρίου στη Ελευσίνα, να εξετάσει το ενδεχόμενο προσθήκης νέου σταθμού μέτρησης ποιότητας περιβάλλοντος, αφ’ ενός γιατί το διυλιστήριο έχει επεκταθεί και αφ’ ετέρου για να υπάρχουν πιο αντιπροσωπευτικές μετρήσεις.
7- Τέλος ζητάμε χωρίς καμιά άλλη καθυστέρηση να αποσυρθούν με ασφάλεια οι 98,3 τόνοι υδράργυρου που βρίσκονται σε αποθήκη στον Ασπρόπυργο.
Στη Δυτική Αττική και στο Θριάσιο πεδίο κάθε άλλο παρά επιβλήθηκαν οι κανόνες της βιώσιμης ανάπτυξης, που θα μας επέτρεπαν σήμερα να διαχειριστούμε διαφορετικά τα προβλήματα.
Αντίθετα από τις εκάστοτε Κυβερνήσεις επιβλήθηκε ο συγκεκριμένος τύπος ανάπτυξης, που ανεξάρτητα από τις θετικές για την οικονομία παραμέτρους του, κουβαλά ως αναπόφευκτο και συστατικό του στοιχείο την πλευρά της επικινδυνότητας.
Καλώς η κακώς όμως αυτή είναι η πραγματικότητα που καλούμαστε σήμερα να διαχειριστούμε, και ασφαλώς δεν είναι ότι σοφότερο να αρνούμαστε την ύπαρξη της.
Από την άποψη αυτή, αναφορικά με το θέμα της επικινδυνότητας πιστεύουμε πως τόσο η άγνοια κινδύνου, όσο όμως και η κατατρομοκράτηση του κόσμου δεν οδηγούν πουθενά.
Η ασφάλεια των εργαζομένων σε αυτές τις επιχειρήσεις που διατρέχουν πρώτοι τους κινδύνους, κατ επέκταση η ασφάλεια του πληθυσμού καθώς και των εγκαταστάσεων σε περίπτωση που συμβεί οτιδήποτε, αντικειμενικά μας αφορούν κυριολεκτικά όλους.
Γι’ αυτό είμαστε, εξ’ ορισμού υποχρεωμένοι, να αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί την συγκεκριμένη πραγματικότητα.
Πολιτεία, επιχειρήσεις, τοπική αυτοδιοίκηση, κοινωνικοί και δημόσιοι φορείς, πολίτες καλούμαστε συνεργαζόμενοι να αντιμετωπίσουμε το γενικότερο πρόβλημα της επικινδυνότητας που αντιμετωπίζει η περιοχή μας, στις πραγματικές του όμως διαστάσεις.
Αναλαμβάνοντας λοιπόν καθένας την ευθύνη που του αναλογεί επιβάλλεται ψύχραιμα να δράσουμε και να κάνουμε ότι περνά από το χέρι μας, τουλάχιστον για να αποφύγουμε τα χειρότερα.
Η Περιφέρεια Αττικής, στο μέτρο των δυνατοτήτων που τις παρέχει η νομοθεσία αλλά και των πραγματικών ευθυνών που τις αντιστοιχούν, προσέρχεται για την αντιμετώπιση του προβλήματος επικινδυνότητα – ασφάλεια με τις θέσεις που σας προανέφερα”.