Η κρίση του κορωνοϊού χτυπά «καμπανάκια» για την δημόσια υγεία
Οι ΚΟΜΥ του ΕΟΔΥ «οργώνουν» τη χώρα με μαζικά δωρεάν τεστ COVID-19 και η Περιφέρεια Αττικής προτείνει ευφυές σύστημα επιδημιολογικής επιτήρησης λυμάτων με πόρους ΕΣΠΑ
Της Αλέκας Σταματιάδη
Είναι πλέον πάνω από χρόνος που η ανθρωπότητα, η ελληνική κοινωνία και οι ελληνικές αρχές αντιμετωπίζουν την πανδημία της COVID-19. Στην μείωση των μολύνσεων, βασικά όπλα είναι ο έλεγχος με τεστ καθώς και η ανίχνευση του ιού στα λύματα των βιολογικών καθαρισμών των πόλεων της χώρας.
Τα γνωστά πλέον μαζικά τεστ που διενεργούνται από κλιμάκια γιατρών και νοσηλευτών με την συμβολή του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) σε πλατείες και πολυσύχναστα κεντρικά σημεία σε όλη τη χώρα όπως και την ανίχνευση του ιού στα λύματα των πόλεων γίνονται χάρη σε χρηματοδοτήσεις και μέριμνα της Πολιτικής Συνοχής, που συμβάλλει έμπρακτα στην αντιμετώπιση της πανδημίας στο πρώτο και βασικότατο επίπεδο πρόληψης και ελέγχου δημόσιας υγείας.
Το έργο των Ειδικών Κινητών Μονάδων Υγείας (ΚΟμΥ Νοσηλευτών) για την υποστήριξη των δομών της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) του Ε.Σ.Υ. είναι πάρα πολύ καίριο, με καθημερινή παρουσία σε κάθε γωνιά της χώρας, όπου μπορεί οι άνθρωποι να μην έχουν εύκολα πρόσβαση σε έλεγχο πόσο μάλλον δωρεάν και με την εγκυρότητα των επιστημόνων του ΕΟΔΥ που ενημερώνουν σε λίγες ώρες για τα αποτελέσματα του ελέγχου για COVID-19. Οι ΚΟΜΥ έχουν διενεργήσει εκατομμύρια διαγνωστικούς ελέγχους σε ολόκληρη την επικράτεια, δεκάδες χιλιάδες εμβολιασμούς σε ευπαθείς πληθυσμούς και συνεχίζουν με αμείωτη ένταση την καθημερινή προσπάθειά τους για να είμαστε όλοι πιο ασφαλείς. Τα λεγόμενα και «κλιμάκια» του ΕΟΔΥ ιδιαίτερα στις ευάλωτες στην πανδημία περιοχές της Δυτικής Αττικής όπως και σε όλη τη χώρα πραγματοποιούν σε πλατείες, ενώ αρχικά γίνονταν έλεγχοι και μέσα από τα οχήματα ΙΧ των πολιτών (drive-through έλεγχοι).
Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) αναφέρεται στην άψογη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς και για την έμπρακτη στήριξή της στη δύσκολη μάχη ενάντια στην πανδημία. Χάρη στη χρηματοδότηση της ΕΕ, η Ελλάδα απέκτησε και τις Κινητές Ομάδες Υγείας (ΚΟΜΥ), έναν από τους πλέον επιτυχημένους μηχανισμούς απόκρισης πανευρωπαϊκά.
Μάλιστα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στηρίζει τις Κινητές Ομάδες Υγείας του ΕΟΔΥ, στο πλαίσιο της επετείου 40 ετών από την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα και νυν Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).
To έργο «Ειδικές Κινητές Ομάδες Υγείας (ΚΟμΥ νοσηλευτών) για την υποστήριξη των δομών της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) του Ε.Σ.Υ. στο πλαίσιο της πρόληψης της δημόσιας υγείας λόγω εκτάκτων μέτρων για τον περιορισμό της διάδοσης του Κορωνοϊού (COVID-19)» στο οποίο εμπλέκονται ο ΕΟΔΥ, η επιτελική δομή ΕΣΠΑ Υπουργείου Υγείας και το Υπουργείο υγείας χρηματοδοτήθηκε με 10.800.000 ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κρατικό Ταμείο (ΕΚΤ).
Περιλαμβάνει συγκεκριμένα την δημιουργία δικτύου νοσηλευτών για κατ οίκον υπηρεσίες νοσηλευτικής φροντίδα και λήψη δειγμάτων βιολογικού υλικού από άτομα – πιθανά κρούσματα Κορωνοϊκού (στελέχωση 500 κινητών συνεργείων λήψης δειγμάτων. Την ενίσχυση στελέχωσης και επέκταση υποδομής του τηλεφωνικού κέντρου του ΕΟΔΥ για τη διαχείριση κλήσεων για τη λήψη δειγμάτων βιολογικού υλικού από ύποπτα κρούσματα κορωνοϊού κατ οίκον.
Οι συνεχείς έλεγχοι από τις Κ.Ομ.Υ. που λαμβάνουν δείγμα βιολογικού υλικού από πιθανά κρούσματα Κορωνοϊού, έχουν στοχεύσει μεταξύ άλλων σε δομές φροντίδας ηλικιωμένων και ατόμων με ειδικές ανάγκες, νοσηλευτικές μονάδες με χρονίως πάσχοντες, ψυχιατρικές κλινικές, κέντρα αιμοκάθαρσης, δομές προσφύγων και μεταναστών καθώς και σε ασθενείς με συμβατή συμπτωματολογία. Με τον τρόπο αυτό, αποτρέπεται η επιβάρυνση των δομών του Εθνικού Συστήματος Υγείας και η συνακόλουθη εξάπλωση του ιού, θωρακίζοντας τη δημόσια υγεία.
Έλεγχος του επιδημιολογικού φορτίου αλλά και άλλων σοβαρών θεμάτων δημόσιας υγείας από τα λύματα
Ανάπτυξη και λειτουργία ενός Ευφυούς Συστήματος Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρακολούθησης Περιβαλλοντικής Υγείας στην Περιφέρεια Αττικής
Εκτός από τους ελέγχους πολιτών για COVID-19, ιδιαίτερα σημαντική είναι η ανίχνευση των λυμάτων για τον κορωνοϊό αλλά και για άλλα στοιχεία εξαιρετικά σημαντικά για τη δημόσια υγεία.
Νέα «όπλα» στην προσπάθεια για την καταπολέμηση της πανδημίας του Covid-19 και όχι μόνο αναμένεται αποκτήσουν οι φορείς της δημόσιας Υγείας, με τη στήριξη της Περιφέρειας Αττικής, η οποία αξιοποιεί πόρους του ΠΕΠ «Αττική 2014-2020» και του ΕΣΠΑ.
Η επιδημιολογία λυμάτων είναι ένα νέο, αντικειμενικό, πολλά υποσχόμενο γνωστικό πεδίο και μη παρεμβατικό εργαλείο της Επιδημιολογίας και της Περιβαλλοντικής Υγείας. Βασίζεται στην ανάλυση συγκεκριμένων ενώσεων του ανθρώπινου μεταβολισμού που φτάνουν στα αστικά λύματα και οι αναλύσεις δείχνουν αν ο πληθυσμός που εξυπηρετείται από το συγκεκριμένο δίκτυο, νοσεί ή καταναλώνει κάποια ουσία ή εκτίθεται σ’ αυτή.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, ίχνη του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 έχουν εντοπιστεί στα λύματα. Η ανάλυση των λυμάτων θα μπορούσε να θεωρηθεί μία από τις πιο αποτελεσματικές μεθόδους διερεύνησης της διασποράς της νόσου στην κοινότητα, αφού παρέχει τη δυνατότητα εκτίμησης του πραγματικού συνολικού αριθμού των προσβληθέντων ατόμων.
Η επιδημιολογία λυμάτων δύναται να αποτελέσει «σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης και επαγρύπνησης» συμβάλλοντας στην καταγραφή της «αντίδρασης» του πληθυσμού στην πανδημία και συνυπολογίζοντας στοιχεία για την έγκαιρη λήψη αποφάσεων σχετικά με την γενικότερη προστασία της υγείας και την μελλοντική αποφυγή πανδημιών ή/και κρίσεων υγείας. Η Περιφέρεια Αττικής, στην πρόσκληση που εκδόθηκε στις 3 Μαρτίου κάλεσε τη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Υγείας και τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας να υποβάλει πρόταση χρηματοδότησης από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αττική 2014-2020 για την ανάπτυξη και λειτουργία ενός Ευφυούς Συστήματος Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρακολούθησης Περιβαλλοντικής Υγείας, με βάση την επιδημιολογία των λυμάτων.
«Έχουμε στα χέρια μας νέες τεχνολογίες που μας επιτρέπουν να συλλέξουμε πολύ σημαντικά στοιχεία για το επίπεδο της Υγείας στη χώρα, που παλιότερα δεν ήταν δυνατό, ανέφερε για την πρόταση αυτή ο Περιφερειάρχης Αττικής Γ. Πατούλης. Με το ευφυές σύστημα επιδημιολογικής επιτήρησης με βάση την επιδημιολογία των λυμάτων, οι επιστήμονες θα μπορούν να λαμβάνουν πολύτιμες πληροφορίες για την υγεία των πολιτών, προκειμένου να αποφασίζονται άμεσα τα απαραίτητα μέτρα για την ασφάλεια όλων μας. Η διοίκηση της Περιφέρειας Αττικής, αξιοποιώντας τους πόρους του ΕΣΠΑ και συγκεκριμένα του ΠΕΠ Αττικής 2014-2020, έχει βάλει στόχο να στηρίξει με όλες της τις δυνάμεις τη δημόσια Υγεία, ιδίως εν μέσω της πρωτοφανούς κρίσης που πλήττει τη χώρα.
Το συγκεκριμένο παρατηρητήριο που θα αναπτυχθεί υπό την επίβλεψη της Γενικής Γραμματείας και του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας, θα μας δίνει χρήσιμες πληροφορίες και δεδομένα όχι μόνο για την αντιμετώπιση του Covid19 αλλά και γενικότερα πιθανών νέων ιώσεων, μεταλλάξεων κλπ».
Το έργο προβλέπει την ανάπτυξη ευφυούς συστήματος επιδημιολογικής επιτήρησης και παρακολούθησης περιβαλλοντικής υγείας με βάση την επιδημιολογία λυμάτων. Ακόμα, την αναβάθμιση των υποδομών γνώσης του Υπουργείου Υγείας σε θέματα πολιτικής δημόσιας υγείας (πανδημία COVID-19, ιώσεις, πολιτική εμβολιασμών, μικροβιακή αντοχή και αντιβιοτικά, φαρμακευτική πολιτική και πολιτική για τα ναρκωτικά), μέσω παρεμβάσεων πρόληψης, καθώς και ανάπτυξη εργαστηριακού δικτύου για την επιδημιολογική επιτήρηση και εργαλεία λήψης αποφάσεων και μέτρων σχετικά με την παρακολούθηση SARS-CoV-2, ιών ηπατίτιδας, ιών γρίπης, φαρμάκων και ναρκωτικών καθώς και μικροβιακής αντοχής στα λύματα.
Ο προϋπολογισμός της πρόσκλησης ανέρχεται σε 1.850.000 ευρώ και η χρηματοδότηση θα γίνει από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο μέσω του ΠΕΠ Αττικής 2014-2020.
Στόχος της πρότασης είναι η πρόληψη σε διάφορα επίπεδα σε μια σειρά από ζητήματα δημόσιας υγείας:
– αποφυγή διασποράς της πανδημίας COVID-19,
– εντοπισμός διασποράς ηπατίτιδας Α και Ε σε πληθυσμούς – στόχους και ο σχεδιασμός στοχευμένου εμβολιασμού,
– αποφυγή διασποράς ιών γρίπης και της ταυτόχρονης ανάπτυξής της σε εποχή πανδημίας COVID-19,
– η πρόληψη ανάπτυξης περαιτέρω μικροβιακής αντοχής σε συγκεκριμένα αντιβιοτικά με στόχο την προσαρμογή της χορήγησης αντιβιοτικών και την αποφυγή περαιτέρω διάδοσης μικροβιακής αντοχής,
– η πρόληψη για τη χρήση (και την υπερσυνταγογράφηση και υπερκατανάλωση) φαρμάκων και η τεκμηρίωση για την ανάπτυξη φαρμακευτικής πολιτικής σε χώρους όπως η ψυχική υγεία, τα καρδιοαγγειακά νοσήματα, και άλλες ασθένειες,
– η πρόληψη για τη διάδοση ναρκωτικών και η διαμόρφωση συγκεκριμένης πολιτικής για τα ναρκωτικά (συμπεριλαμβανομένων και των νέων ψυχοτρόπων ουσιών).
#cohesionGR
Αυτό το άρθρο δημοσιεύεται στο πλαίσιο του έργου «Η Συνοχή δίπλα μας» με την οικονομική υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα άρθρα των δημοσιογράφων στο πλαίσιο του έργου «Η Πολιτική Συνοχής δίπλα μας» είναι ανεξάρτητα από τις απόψεις της ΕΕ και το περιεχόμενο δεν αντικατοπτρίζει απαραίτητα τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.