ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΟΙ ΔAΣΟΠΥΡΚΑΓΙΕΣ ΣΤΑΜΑΤΟΥΝ ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ; ΑΥΤΟ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΗΜΙΜΑΘΕΙΑ, ΤΗΝ ΒΛΑΚΕΙΑ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΟΠΑΡΑΣΙΤΩΝ ,ΤΩΝ <<ΕΙΔΙΚΩΝ>>, ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΩΝ ΠΟΥ ΕΠΙΜΕΝΟΥΝ, << ΜΕΤΑ ΟΙΑΣ ΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΜΑΛΑΚΙΑΣ>> ΘΟΥΚΙΔΙΔΗΣ, ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΤΩΡΑ, ΣΤΙΣ ΒΛΑΚΕΙΕΣ ΤΟΥΣ ΑΓΝΟΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ, ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΥ ΔΙΝΕΙ ΛΥΣΗ ΣΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ.
“Κάλλιο γαϊδουρόδενε παρά γαϊδουρογύρευε”. Τα “γαϊδούρια , όμως δεν καταλαβαίνουν.
<<Οι φωτιές συνιστούν υπαρκτό πρόβλημα, ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΟΥΣ ΕΧΟΥΝ ΓΙΝΕΙ ΑΡΚΕΤΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ, ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΑΚΟΜΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΕΙ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΜΑΣ ΚΑΙ ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΕΠΑΝΑΜΒΑΝΟΥΜΕ ΤΑ ΙΔΙΑ ΛΑΘΗ, ΟΣΟ ΑΓΝΟΥΜΕ ΠΕΙΣΜΑΤΙΚΑ ΤΗ ΔΟΜΗ,ΚΑΙ ΤΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ!
Σχεδόν όλοι όσοι ασχολούνται με οποιονδήποτε τρόπο ( γραπτό, προφορικό, πολιτικό) με το πρόβλημα των πυρκαγιών θεωρούν ότι με τη φωτιά το δάσος καταστρέφεται ολοκληρωτικά. Επομένως η αναδάσωση είναι η μόνη λύση για την αποκατάσταση της διαταραχής που προκλήθηκε. Λάθος το ΚΑΜΕΝΟ ΔΑΣΟΣ ΕΧΕΙ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗΣ , με την προϋπόθεση ότι κάτι τέτοιο θα του επιτραπεί. Όχι με την ΑΝΑΔΑΣΩΣΗ .
Παλιά ο ρητινοσυλλέκτης, ο οποίος είχε στην ιδιοκτησία του τα ΔΕΝΤΡΑ (όχι το έδαφος) έκτασης 20 στρεμμάτων δάσους πεύκων, γνώριζε ότι η επιβίωσή του ήταν άμεσα στηριγμένη στην παρουσία των πεύκων. Τα φρόντιζε με επιμέλεια και σοφία, πήγαινε από τον Απρίλιο ως τον Οκτώβριο καθημερινά καθάριζε το δάσος με προσοχή. Το ίδιο πρέπει να γίνει και σήμερα, άλλο αν δεν το έχουν πάρει χαμπάρι οι διάφοροι δασολόγοι των δασαρχείων κλπ επιστήμονες- συνδικαλιστές και αυτοί που γράφουν τους νόμους και τους κανονισμούς της διαχείρισης των δασών. Οι καταστροφές ήρθαν επειδή οι αρμόδιοι επαναλαμβάνουν τα ίδια λάθη, ΑΓΝΟΩΝΤΑΣ ΠΕΙΣΜΑΤΙΚΑ, ΤΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΥΤΩΝ. Οντως οι πυρκαγιές σήμερα έχουν αυξηθεί, όχι μόνο σε ΑΡΙΘΜΟ αλλά και σε ΕΝΤΑΣΗ, ΕΠΕΙΔΗ ΤΑ ΔΑΣΗ ΜΑΣ ΕΧΟΥΝ ΜΕΤΑΤΡΑΠΕΙ ΣΕ <<ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΑ>>. Η συνεχής συσσώρευση καύσιμης ύλης, κάνει τη φωτιά εντονότερη, ισχυρότερη και τη δυνατότητα ελέγχου μικρότερη. (Στο δάσος , που κάηκε π.χ., είχε συσσωρευτεί τέτοια ποσότητα πευκοβελόνας ,που βούλιαζε το πόδι σου, ,αφήστε τα ξερά κλωνιά, ΤΑ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ, ΤΑ ΣΤΡΩΜΑΤΑ, ΤΑ ΕΠΙΠΛΑ!!. Και μετά αναρωτιόμαστε και απορούμε για την ένταση!!Δικό μου σχόλιο.)
Η ΛΥΣΗ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΜΕΙΩΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΑΥΣΙΜΗ ΥΛΗ ΣΤΑ ΔΑΣΗ ΜΑΣ. Μπορούμε με δύο τρόπους.
Α) Να παίρνουμε από το δάσος ξύλα συνεχώς. Να το καθαρίζουμε και να έχουμε κέρδος σ΄ενέργεια και υλικά (π.χ.παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με τη δημιουργία ενός δημοτικού εργοστασίου στη βιομηχανική ζώνη. Να μια αναπτυξιακή πρόταση). ΠΟΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΧΑΝΕΤΑΙ , ΕΚΤΟΣ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΜΕ ΤΙΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΟ, μπορεί να απαντήσει κάποιος αρμόδιος;
Β) Αρχή της προγραμματισμένης φωτιάς. Δηλαδή το Φεβρουάριο με δυνατό κρύο και υψηλή υγρασία, καθαρίζουμε πρώτα το πευκοδάσος κόβοντας τα χαμηλά και τα ξερά κλαδιά τα απομακρύνουμε και στη συνέχεια βάζουμε φωτιά ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ, θα παρατηρήσουμε ότι καίγεται σιγά -σιγά και με πλήρη έλεγχο οτιδήποτε εκτός από τους θάμνους και τα πεύκα, δεν παθαίνουν τίποτα. ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΟΣΑ ΣΠΙΡΤΑ ΚΑΙ ΑΝ ΠΕΤΑΞΟΥΜΕ Ή ΑΝΑΜΕΝΑ ΤΣΙΓΑΡΑ ΤΟ ΔΑΣΟΣ ΔΕΝ ΠΑΙΡΝΕΙ ΦΩΤΙΑ!
ΑΥΤΕΣ ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΒΑΣΙΖΟΜΤΑΙ ΣΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΥΣΙΜΗΣ ΥΛΗΣ ΑΠΟΚΡΟΥΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΣΧΕΤΟΥΣ ΡΟΜΑΝΤΙΚΟΥΣ, ΠΟΥ ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΤΟ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΝΟΗΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΣΤΑΘΕΙΑ ΤΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ. ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΘΕΩΡΙΕΣ, ΕΧΟΥΝ ΜΠΕΙ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ 40 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΣΕ ΠΟΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ.
Τη λύση αυτή είχε προτείνει το 1950 , πρώτος, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Berkeley o Biswell με τούτα τα λόγια: << Σε πείσμα της ικανότητας του ανθρώπου να καταπολεμήσει τις πυρκαγιές με τα σύγχρονα μέσα από έδαφος και αέρα καθώς και με τους καλύτερα εκπαιδευμένους πυροσβέστες του κόσμου, φαίνεται βέβαιο ότι οι φωτιές δε θα σταματήσουν. Οι παραπάνω προσπάθειες και φροντίδες, που κοστίζουν πολύ, για τον έλεγχο των πυρκαγιών, ΕΧΟΥΝ ΣΑΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΣΥΧΝΗ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥΣ. Αλλά με μεγαλύτερο διάστημα μεταξύ των πυρκαγιών τα <<καύσιμα>> συνεχίζουν να συσσωρεύονται και ν΄αυξάνουν, ΟΠΟΤΕ ΟΙ ΦΩΤΙΕΣ ΞΕΦΕΥΓΟΥΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΙΝΑΙ ΑΝΥΠΟΛΟΓΙΣΤΟ>>. Ταλαιπωρήθηκε τρομερά από τους αμερικανούς δασολόγους αλλά , σήμερα, όλοι αναγνωρίζουν την αυθεντία του και χρησιμοποιούν την προγραμματισμένη φωτιά, μια και έλυσε σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα. Τα Μεσογειακού τύπου οικοσυστήματα έχουν προσαρμογές για να ξεπεράσουν τη διαταραχή που προκαλεί η φωτιά εφόσον τα προστατεύσουμε από την ΑΝΑΔΑΣΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΒΟΣΚΗΣΗ.
ΚΑΝΕΝΑ ΕΙΔΟΣ ΦΥΤΟΥ ΔΕΝ ΕΞΑΦΑΝΙΣΕ Η ΦΩΤΙΑ. ΚΑΝΕΝΑ ΕΙΔΟΣ ΦΥΤΟΥ Ή ΖΩΟΥ ΔΕΝ ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΤΑΙ!
Οι πανεθνικές εκστρατείες αναδάσωσης με ό,τι δένδρο βρούμε πρόχειρο, που το φυτεύουμε όπου μας καπνίσει και συγχρόνως περιμένουμε να γίνει δάσος, θυμίζουν παράλογη κωμωδία.
Ένα από τα κυριότερα επιχειρήματά τους είναι ότι αγνοώ την προστασία των εδαφών από τη διάβρωση. Η απάντησή μου, μονότονη, είναι: ΑΠ΄ΟΤΙ ΓΝΩΡΙΖΩ, ΤΑ ΕΔΑΦΗ ΤΑ ΣΥΓΚΡΑΤΟΥΝ ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΩΝ ΦΥΤΩΝ ΚΑΙ ΟΧΙ Ο ΚΟΡΜΟΣ. Π.Χ. Ο ΧΑΜΗΛΟΣ ΣΧΙΝΟΣ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΣΥΓΚΡΑΤΕΙ ΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΑΛΛΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ, ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΘΑΜΝΟΙ. Το ελάττωμά του είναι ότι είναι θάμνος. Πώς να προσεχτεί από τους ΔΕΝΔΡΟΛΑΓΝΟΥΣ; Βεβαίως τα κυπαρίσσια ταιριάζουν στις εθνικές οδούς,(για τους νεκρούς λόγω των ατυχημάτων) μια και είναι δένδρα νεκροταφείων!!>>
Ν. Μάργαρης Καθηγητής Οικοσυστημάτων του Πανεπιστημίου του Αιγαίου.
ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ 1986
Λ. Μπισταράκης