Γράφει ο Πνευμονολόγος Ελ. Παπαλευθέρης
Σύμφωνα με όλα τα στοιχεία η πανδημία βρίσκεται σε εξέλιξη και μάλιστα με αυξημένους ρυθμούς τον Αύγουστο.
Επίσης ο δείκτης Rt της μεταδοτικότητας του κορωνοϊού είχε σταδιακά ανοδική πορεία τους τελευταίους μήνες στην Ελλάδα (αν και τις τελευταίες ημέρες έχει κάπως μειωθεί).
Στο διάγραμμα φαίνεται ότι ο δείκτης της μεταδοτικότητας (Rt) στην Ελλάδα έχει τιμή μεγαλύτερη της μονάδας, εφόσον έχει αρχίσει να αυξάνεται από τις αρχές Μαΐου και μετά, παρουσιάζοντας μεγαλύτερη ανοδική πορεία (όπως και τα κρούσματα) από τον Αύγουστο. Για να αρχίσει να περιορίζεται η εξάπλωση του ιου θα πρέπει το Rt να γίνει και πάλι μικρότερο της μονάδας.
Μια μελέτη με απεικόνιση από το Πανεπιστήμιο του Βερολίνου,για τον τρόπο εξάπλωσης του κορωνοϊού μέσα σε μια διδακτική αίθουσα αποδεικνύει ότι όχι μόνο μέσω του φτερνίσματος αλλά και μέσω της αναπνοής μπορεί σε μερικά δευτερόλεπτα να μεταδοθεί ο ιός από έναν φορέα σε όλη την αίθουσα κάτι που επιβεβαιώνει ότι η μάσκα, ο καλός αερισμός και ο μη συνωστισμός αποτελούν σημαντικούς τρόπους περιορισμού του ιού στο περιβάλλον.
Το παράθυρο είναι κεκλιμένο, ένα άτομο κάθεται ήσυχα στο δωμάτιο, αναπνέοντας από τη μύτη. Ίδια θερμοκρασία εσωτερικά, εξωτερικά.
- Μετά από λίγα δευτερόλεπτα , τα εκπνεόμενα αερολύματα θα ανέβουν στην οροφή λόγω της θερμότητας που εκπέμπει το σώμα .
- Μετά από ένα λεπτό , έχουν ήδη εξαπλωθεί δέκα πόδια γύρω από το άτομο.
- Μετά από μόλις δύο λεπτά , τα αερολύματα από την αναπνοή διανεμήθηκαν σε όλο το δωμάτιο
- Εάν το άτομο φτερνίζεται έντονα, αποβάλλει μεγαλύτερα σταγονίδια. Αυτά μπορούν να φτάσουν έως και τρία μέτρα , αλλά πέφτουν πολύ γρήγορα.
- Τα αερολύματα και τα σταγονίδια εκπέμπονται και τα δύο όταν μιλάμε, βήχουμε και φτερνιζόμαστε αλλά συμπεριφέρονται διαφορετικά. Όπως έχει δείξει το σενάριο στην τάξη τα σταγονίδια πέφτουν γρηγορότερα στο έδαφος, ενώ τα αερολύματα επιπλέουν στον αέρα και κινούνται με τη ροή του αέρα. Ωστόσο, τα σταγονίδια μπορούν επίσης να γίνουν αερολύματα μέσω εξάτμισης .
- Η διάρκεια της διαμονής στο δωμάτιο παίζει επίσης σημαντικό ρόλο : όσο περισσότερο μένετε στο δωμάτιο και όσο περισσότερο ένα μολυσμένο άτομο γεμίζει αυτό το χώρο με μολυσμένα από ιό αεροζόλ , τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος μόλυνσης καθότι ερευνητές από τις ΗΠΑ μπόρεσαν να αποδείξουν ότι ο μολυσματικός ιός θα μπορούσε να βρεθεί στο αερόλυμα μετά από τρεις ώρες .
Επιπλέον, η μόλυνση εξαρτάται επίσης από τον αριθμό των μολυσμένων ατόμων στο δωμάτιο και τον αριθμό των ιών που εκπέμπουν.
Μια μόλυνση μέσω αερολυμάτων μπορεί να προληφθεί με αερισμό τακτικά και έντονα.
- Τα συστήματα εξαερισμού εξασφαλίζουν αυτόματα την καλύτερη δυνατή ποιότητα αέρα εσωτερικού χώρου, ενώ τα ανοιχτά παράθυρα είναι καλύτερα από τα μισάνοιχτα/κεκλιμένα.
Στο πλαίσιο των συζητήσεων και μελετών σχετικά με τη χρησιμότητα της μάσκας, πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η ευρεία χρήση της μάσκας είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος, τον οποίο διαθέτουμε αυτή τη στιγμή για τον περιορισμό της πανδημίας.
Στο διάγραμμα (το οποίο περιγράφεται στην παρακάτω μελέτη), φαίνεται ότι η εξάπλωση του ιού περιορίστηκε ουσιαστικά μόνον μετά από την ευρεία χρήση της μάσκας (face-covering).
Σύμφωνα με την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρία, η μάσκα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλα τα παιδιά άνω των 2 ετών. Τόσο η Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής όσο και το CDC της Αμερικής αλλά και η Παγκόσμια Παιδιατρική Εταιρεία συνιστούν τη μάσκα σε παιδιά άνω των 2 ετών.
Η χρήση της μάσκας δεν δημιουργεί κανένα αναπνευστικό πρόβλημα στο παιδί,ακόμη και όταν παίζει ή τρέχει το παιδί στο διάλειμμα. Εξαιρείται η περίπτωση της έντονης γυμναστικής άσκησης (τότε όμως πρέπει να τηρούνται μεγάλες αποστάσεις) ή περιπτώσεις ύπαρξης χρόνιου σοβαρού αναπνευστικού προβλήματος, συνήθως κληρονομικού.
Σε άτομα που χρησιμοποιούν μάσκα για μακρύ χρονικό διάστημα δεν έχει βρεθεί καμία ένδειξη ότι επηρεάζει την ανάπτυξη των πνευμόνων. Βλάβες στο πνευμονικό παρέγχυμα δημιουργούνται κυρίως από λοιμώξεις, που η μάσκα προστατεύει.
Η μάσκα δεν έχει καμία επίδραση στο αμυντικό σύστημα, αντίθετα το προστατεύει.
Η χρήση μάσκας προστατεύει από τη γρίπη, COVID-19 και άλλες ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος. Κάθε χρόνο μετά τα Χριστούγεννα τα περισσότερα σχολεία σχεδόν έκλειναν για 1-1.5 μήνες εξαιτίας της γρίπης. Αυτά τα παιδιά με τη μάσκα δεν θα αρρωστήσουν.
Οι υφασμάτινες μάσκες, συστήνονται για τα παιδιά, από όλους τους οργανισμούς. Θα πρέπει βέβαια να είναι διαφορετικό μέγεθος για τα μικρά παιδιά απ΄ ό, τι στα μεγαλύτερα παιδιά. Θα πρέπει να είναι άνετη και να φοριέται σωστά. Και εδώ βρίσκεται το σημείο προσοχής! Στην εκμάθηση του παιδιού να τη χρησιμοποιεί σωστά. Είναι επίσης πολύ σημαντικό να ακολουθούνται από τους γονείς οι κανόνες για τον σχολαστικό καθαρισμό της.
Τα παιδιά μαθαίνουν πολύ εύκολα και αφομοιώνουν τις οδηγίες – μερικές φορές πολύ πιο εύκολα και από τους ενήλικες. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι στα πολύ μικρά παιδιά να τα εκπαιδεύσουμε να φορούν και να ανέχονται τη μάσκα .
Φορέστε μάσκα στο αγαπημένο λούτρινο ζωάκι του παιδιού, να φορέσουν οι γονείς και τα παιδιά μάσκα μπροστά στο καθρέφτη, να τους εξηγήσουμε ότι με τη μάσκα προσπαθούμε να κρατήσουμε μακριά τα «κακά» μικρόβια, να δεχθούμε ερωτήσεις και να τους απαντήσουμε. Τα παιδιά μας μαθαίνουν τόσα πολλά από πολύ μικρή ηλικία που πραγματικά μια πρακτική εφαρμογή δεν θα τους δημιουργήσει κανένα απολύτως πρόβλημα και η γνώση θα αφομοιωθεί άμεσα. Αρκεί να γίνει σωστά! Η εκπαίδευση των παιδιών για τη χρήση μάσκας πρέπει να γίνεται εκτός από τους γονείς και από τους εκπαιδευτικούς, που πρέπει να βοηθούν τα παιδιά ειδικά στην αρχή μέχρι να εξοικειωθούν.
Η μάσκα αποτελεί μέρος καθημερινής ρουτίνας σε άλλες γεωγραφικές περιοχές, όπως π.χ. στην Άπω Ανατολή πολλά χρόνια πριν την εμφάνιση της COVID-19.
Φοράμε τη μάσκα για να μην μεταδώσουμε τον ιό στους γύρω μας!
Συμπαθούμε όσους δεν συμμερίζονται τους κινδύνους και τη σοβαρότητα της πανδημίας αλλά δεν τους ακούμε.
Ακούμε τους ειδικούς, εμπιστευόμαστε την επιστήμη και όσους μοχθούν νυχθημερόν για την καλή μας υγεία,τη δημόσια υγεία.
ΕΛ.Κ.ΠΑΠΑΛΕΥΘΕΡΗΣ
ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ-ΦΥΜΑΤΙΟΛΟΓΟΣ
ΙΑΤΡΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ – ε.κ.