Θέσεις

Οι Μεγαρικές Λέξεις είναι και οι ρίζες μας

 

Γράφει ο Στέλιος Γκίνης

Η κάθε μία λέξη είναι το «σώμα» μιας σκέψης. Λέξεις και σκέψεις δηλαδή είναι δεμένες μεταξύ τους. Τα όρια της σκέψης μας, είναι τα όρια του Πολιτισμού μας και τα όρια του πολιτισμού μας και τα όρια της γλώσσας μας. Οι μεγαρικές ελληνικές λέξεις είναι και ρίζες μας.

Ένας λαός μπορεί να εξαφανιστεί, ως έθνος, όταν χάσει τη δική του γλώσσα. Αυτό το έχει αποδείξει πολλές φορές η ιστορία. Πριν από σαράντα χρόνια, ο Χένρυ Κίσιγκερ, Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, είχε δηλώσει: «Αν θέλουμε να εξαφανίσουμε τους Έλληνες, να τους κόψουμε τις ρίζες  της γλώσσας τους».

Ο Ελύτης έγραψε: «Την γλώσσα μου έδωσαν ελληνική, το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου». Δεν είναι αλήθεια αυτό που πολλοί λένε ότι δήθεν η γλώσσα μας είναι εντελώς διαφορετική από εκείνη που μιλούσαν οι Έλληνες στα χρόνια του Ομήρου. Για παράδειγμα, οι αρχαίοι Έλληνες στα χρόνια εκείνα, την ανθρώπινη φωνή την έλεγαν «αυδή». Όμως και σήμερα λέμε έμεινα άναυδος, δηλαδή άφωνος, χωρίς φωνή. Στα πανάρχαια επίσης χρόνια, με τη λέξη «πέδον», οι Έλληνες έλεγαν ένα κομμάτι γης. Σήμερα λέμε επίσης οικόπεδον, στρατόπεδον κλπ δηλαδή εξακολουθούμε να χρησιμοποιούμε την πανάρχαια ελληνική λέξη «πέδον». Στην εποχή μας, στα Μέγαρα λέμε «μπασία» την είσοδο στο χωράφι μας ή στο οικόπεδο. Οι αρχαίοι Μεγαρείς και οι Έλληνες την έλεγαν «έμπασιν». Επίσης την ελληνική λέξη φιάλη, τη λέμε  όπως οι Βενετοί μποκάλι ή μπουκάλι. Όμως λέμε όλοι εμφιάλωση και όχι … εμπουκάλωση.

Στα χρόνια που οι πρόγονοί μας έζησαν στη σκλαβιά, διατήρησαν τη γλώσσα μας, αλλά και δανείστηκαν κάποιες λέξεις από τους κατακτητές, όπως  π.χ. η λέξη «μπούρσια», που οι παππούδες μας στα Μέγαρα έλεγαν την τσέπη. Έτσι ακριβώς την έλεγαν και οι Βενετοί κατακτητές. Επίσης στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, οι βάρβαροι κατακτητές Τούρκοι έδιωχναν τους Μεγαρίτες με τη λέξη «ουστ» ή πιο σωστά «οϊστ», που θα πει «έξω» ή έξοδος στα Τούρκικα. Εμείς τη λέξη αυτή τη χρησιμοποιούμε για να διώξουμε τα .. σκυλιά μέχρι σήμερα. Η αρχαία ελληνική λέξη «άλεξ», θα πει εναντίον. Σήμερα λέμε αλεξίπτωτο, αλεξικέραυνο, δηλαδή εναντίον της πτώσης και του κεραυνού. Η ορθογραφία της κάθε λέξης, μας δείχνει και τη σημασία της, όπως η λέξη ΩΡΑΙΟΝ βγαίνει από τις λέξεις ΩΡΑ και ΙΟΝ, δηλαδή εποχή και λουλούδι.  Και πράγματι, όπως προκαλεί ευχαρίστηση η εποχή των λουλουδιών, έτσι και ένα «ωραίο» πράγμα.

Ο Π. Φουρίκης έγραψε για το «μεγαρικό αλέτρι» μια επιστημονική του εργασία. Απέδειξε ότι από τα αρχαία χρόνια του Ησίοδου μέχρι τώρα στα Μέγαρα, οι ονομασίες που έδιναν τότε στα μέρη που αποτελείται το αλέτρι παρέμειναν ίδιες!

Σεβασμός λοιπόν στη γλώσσα μας, αν θέλουμε να παραμείνουμε Έλληνες. Τώρα καταργήσαμε το τελικό ν στις λέξεις και θέλουν να καταργήσουμε και το τελικό σίγμα!  Να λέμε δηλαδή η οδό, αντί του σωστού η οδός. Οι Ελληνοκύπριοι ευτυχώς, κρατάνε και το νι και το σίγμα.

Ένας σουβλατζής ειρωνεύτηκε πριν λίγο καιρό Κύπριο που του έλεγε: «Θέλω κρεμμύδιν, ντομάταν και ολίγον τυρίν!». Δεν μπορείς να μιλάς χωρίς το νι στο τέλος; Του είπε ο σουβλατζής και ο Κύπριος του απάντησε: «Μήπως έχεις ζαμπό;». Όμως ο σουβλατζής δεν κατάλαβε ότι του ζητούσε ζαμπόν. Κατά τα άλλα άμα θέλουμε να τα εξηγήσουμε με λεπτομέρειες λέμε: «Του τα είπα με το νι και με το σίγμα!». Και μη χειρότερα.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Εγωκεντρισμός & προγονοπληξία: οι εχθροί της παράδοσης

Η απογραφή πλησιάζει, τι θα αποφασίσουν οι Μεγαρίτες;

Η ρίζα του κακού στην υπόθεση Κολωνού

Aleka Stamatiadi