Γράφει ο Στέλιος Γκίνης
Μάθαμε να τρώμε από τα έτοιμα και να αγοράζουμε τα ΠΑΝΤΑ. Το ψωμί, το νερό, τα ρούχα, κτλ. Οι πρόγονοί μας, που διατηρούσανε ζωντανές τις παραδόσεις τους, επιβίωναν χωρίς λεφτά! Αξιοποιούσαν τις γνώσεις και την πείρα των προηγούμενων γενεών, γι’ αυτό επιβίωσαν σε δύσκολες συνθήκες πολέμων και σκλαβιάς.
Γνώριζαν όλοι τότε να ξεχωρίζουν και να μαζεύουν άγρια χόρτα και σαλιγκάρια από τον κάμπο. Επίσης θαλασσινά ψάρευαν από το Πέραμα, δηλαδή αχιβάδες, καλόγνωμες, φούσκες, καβούρια, κλπ, χωρίς να πληρώσουν τίποτα. Έστηναν δοκάνους για να πιάνουν πουλιά, διατηρούσαν κατοικίδια, όπως κότες για τα αυγά τους και κατσίκες για το γάλα τους. Στην αυλή τους φύτευαν κρεμμύδια, στο υπόγειο είχαν το στάρι από το χωράφι τους για το ψωμί, το βαρέλι με το κρασί, από το αμπέλι τους, το πιθάρι με το λάδι, από τα ελαιόδεντρα, που τους έδιναν τις νόστιμες μαύρες αλατισμένες ελιές, τις αχλατσάδες και τις ξυδάτες.Στην αυλή τους είχαν το φούρνο με ξύλα για να ψήνουν το ψωμί τους .
Δεν αγόραζαν ούτε φρούτα, γιατί στις μεγάλες αυλές τους φύτευαν μουριές, τζιτζιφιές, πορτοκαλιές, αλλά και συκιές.
Με άλλα λόγια, άλλοτε οι συμπολίτες μας χωρίς να ξοδεύουν μπορούσαν να επιβιώσουν. Οι γιαγιάδες με τη ρόκα τους έγνεθαν το μαλλί κι έφτιαχναν το νήμα. Οι μανάδες και τα κορίτσια τους, έπλεκαν μετά πουλόβερ (ζιλέ το έλεγαν), για το χειμώνα.
Ακόμα και τα μικρά παιδιά τότε, έφτιαχναν αυτοσχέδιες παγίδες με «πλακούτες», για να πιάνουν πουλιά. Επίσης μόνα τους έφτιαχναν και τις πατροπαράδοτες σφεντόνες για να σκοτώνουν πουλιά, όχι για πλάκα, αλλά για το φαγητό τους.
Με λίγα κουρέλια και με μια παλιά κάλτσα έφτιαχναν τα κορίτσια κούκλες μόνα τους και έπαιζαν τις «κουμπάρες». Τα αγόρια, πάλι με μια κάλτσα και κουρέλια, έφτιαχναν μπάλα (τόπι) και έπαιζαν ποδόσφαιρο.
Σήμερα, τα ακριβά παιχνίδια, τα έτοιμα ,γρήγορα τα βαριούνται τα παιδιά και τα πετάνε !
Δε φταίνε βέβαια τα παιδιά, αλλά οι μεγάλοι που δεν τα μαθαίνουν να φτιάχνουν έστω ένα παιχνίδι μόνα τους, όπως μια σαϊτα με χαρτί ή ψαλίδα ή αστέρι (αετό). Το σπάσιμο των δεσμών μας από το παρελθόν, και από τα πατροπαράδοτα, το παρόν έγινε δύσκολο και το μέλλον μας πιο σκοτεινό και πιο αβέβαιο! Πιστέψαμε ότι με την πρόοδο της Επιστήμης θα γινόμαστε οι κυρίαρχοι της Φύσης. Διαπιστώνουμε όμως με φρίκη, ότι μολύναμε τη Γη και μας απειλούν ακραία καιρικά φαινόμενα.
Άλλοτε ένα παιδί ή ένας έφηβος στο βουνό μόνος του, μπορούσε να επιβιώσει. Σήμερα πολύ αμφιβάλλω, γιατί θα ψάχνει για… περίπτερο, κάτι να αγοράσει!
Ευκαιρία τώρα τα παιδιά μας να ζήσουν κοντά στη Φύση και να μάθουν κάποια πράγματα, έχουν τον Προσκοπισμό και τον Οδηγισμό, αλλά δε βλέπω να πηγαίνουν πολλά παιδιά, όπως άλλοτε. Όμως, μαθαίνω ότι και εκεί τα πράγματα έγιναν πιο… χαλαρά! Δε βάζουν δηλαδή τα παιδιά να καθαρίσουν το χώρο τους, ούτε τα πεύκα από τις κάμπιες. Κρίμα!