Η απότομη ή ταχέως εξελισσόμενη απώλεια ακοής (βαρηκοΐα) είναι καταστάσεις που έχουν συμπεριληφθεί στον όρο αιφνίδια βαρηκοΐα. Τα διάφορα είδη αιφνίδιας βαρηκοΐας έχουν να κάνουν ανάλογα με τη σοβαρότητα, το χρονικό διάστημα που συνέβη, τα ευρήματα από το ακουόγραμμα και από τις συχνότητες που έχουν βλαφτεί.
Καταστάσεις όπως να ξυπνάει ο ασθενής με βαρηκοΐα, ή να διαπιστώνει ότι μέσα σε λίγες ημέρες έχει πέσει η ακοή του σε σχέση με το προηγούμενο χρονικό διάστημα, ή να εμφανίζεται ένα βουητό (ψηλό σφύριγμα) ή να μην μπορεί (ξαφνικά) να αντιληφθεί όλες τις λέξεις που ακούει, περιλαμβάνονται στην παθολογική κατάσταση που περιγράφεται ως αιφνίδια βαρηκοΐα. Όταν κάνουμε ακουόγραμμα και διαπιστώνουμε πτώση της ακοής 30 dB ή μεγαλύτερη, σε περισσότερες από 3 συνεχόμενες συχνότητες, σε διάστημα μικρότερο των 3 ημερών, τότε λέμε ότι ο ασθενής έχει αιφνίδια βαρηκοΐα. Ευτυχώς, συνήθως έχουμε να κάνουμε μόνο με το ένα αυτί, η πρόγνωση σε μερικές περιπτώσεις, εφόσον η θεραπεία αρχίσει πολύ σύντομα, είναι καλή όσον αφορά να επανέλθει η ακοή.
Οι πιθανές αιτίες αιφνίδιας βαρηκοΐας είναι 4: η ιογενής λοίμωξη που επηρέασε το αυτί (το λαβύρινθο συγκεκριμένα), η διαταραχή της αιμάτωσης του λαβυρίνθου (τα αγγεία της περιοχής είναι πολύ μικρά, βλάπτονται εύκολα), η ρήξη της μεμβράνης του κοχλία (το όργανο του αυτιού μέσα στο οποίο υπάρχουν τα κύτταρα που μετασχηματίζουν το ηχητικό κύμα σε ενέργεια που μεταφέρεται και επεξεργάζεται στον εγκέφαλο) και τέλος σε παθήσεις αυτοάνοσες που αφορούν το αυτί.
Η συχνότητα που μπορεί να συμβεί μια αιφνίδια απώλεια ακοής είναι περίπου 20 στις 100000, αρκετές περιπτώσεις δεν αναφέρονται πουθενά, ίσως διότι μπορεί να επανέλθει η ακοή από μόνη της.
Σπανίως συμβαίνει στα παιδιά, συνήθως οι ασθενείς που παρουσιάζονται με αιφνίδια βαρηκοΐα διανύουν την 6η δεκαετία (50 με 60 ετών). Στις γυναίκες να παρατηρείται λίγο συχνότερα απ’ ότι στους άνδρες.
Η άμεση επίσκεψη στον Ωτορινολαρυγγολόγο είναι σπουδαία, έχει αποδειχθεί ότι η γρήγορη έναρξη φαρμακευτικής αγωγής βελτιώνει θεαματικά την πρόγνωση για να επανέλθει η ακοή.
Αρχικά, ο θεράπων Ιατρός ΩΡΛ, θα πρέπει να διαγνώσει εάν η απώλεια της ακοής οφείλεται σε πρόβλημα του ακουστικού νεύρου ( Νευροαισθητήριος βαρηκοΐα) ή πριν από αυτό (μέσο ούς, βαρηκοΐα Αγωγιμότητας). Είναι απαραίτητο να εξεταστεί ο ασθενής για αμφοτερόπλευρη (και στα δύο αυτιά) βαρηκοΐα, επαναλαμβανόμενα επεισόδια νευροαισθητήριας βαρηκοΐας, εστιακά νευρολογικά συμπτώματα, προκειμένου να καθορίσει την αιτία της βαρηκοΐας.
Το ιστορικό βοηθάει σε αυτή την κατεύθυνση. Η έναρξη, οι συνθήκες στις οποίες συνέβη, συμπτώματα που συνοδεύουν, πρόσφατες δραστηριότητες, πρέπει να αναφέρονται στον Ιατρό. Τα φάρμακα που λαμβάνει ο ασθενής, όπως η ασπιρίνη, καταγράφονται.
Η εξέταση του ασθενούς ακολουθεί. Συνηθέστερη αιτία βαρηκοΐας είναι η κυψελίδα, χρειάζεται καθαρισμό και τότε η ακοή επανέρχεται . Εάν δεν επανέρθει τότε χρειάζεται περαιτέρω έλεγχο εκείνη τη στιγμή. Αυτός ξεκινάει με τυμπανόγραμμα και ακουόγραμμα και συνεχίζεται με αιματολογικό έλεγχο και μαγνητική τομογραφία έπειτα.
Η άμεση έναρξη φαρμακευτικής αγωγής βελτιώνει σημαντικά την καλή πρόγνωση όσον αφορά την επάνοδο της ακοής στα επίπεδα πριν την αιφνίδια βαρηκοΐα. Φάρμακα είτε από το στόμα, είτε έγχυση κορτιζόνης μέσα στο αυτί (ενδοτυμπανικά), είτε εφόσον αυτά δεν αποδώσουν, θεραπεία σε θαλάμους Υπερβαρικού οξυγόνου ( οι θάλαμοι που υπάρχουν σε Αθήνα, Κάλυμνο, για τους δύτες, σε πολλές μελέτες έχει διαπιστωθεί βελτίωση της ακοής σε πάσχοντες με αιφνίδια βαρηκοΐα). Τελευταία, από Ελβετία, έρχονται επιστημονικά δεδομένα για τη χρήση συγκεκριμένων συσκευών LASER που χρησιμοποιούνται όπως ένα ακουστικό και βοηθούν στην αναγέννηση των κυττάρων του αυτιού που δεν λειτουργούν, με συνέπεια τη βελτίωση της βαρηκοΐας και την ελάττωση του βουητού που αυτή προκαλεί.
Σε τούτο το σημείο πρέπει να αναφερθεί ότι παραπάνω από τους μισούς ασθενείς (μέχρι 65% λένε οι μελέτες μας μέχρι σήμερα) βελτιώνεται η ακοή τους μετά την έγκαιρη αντιμετώπιση. Οι υπόλοιποι θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν τα γνωστά υπάρχοντα βοηθήματα ακοής (ακουστικά), η τεχνολογία των οποίων έχει σημαντικά βελτιωθεί και υπάρχει η δυνατότητα με μικροσκοπικά πραγματικά ακουστικά (δεν φαίνονται) να απολαμβάνει ξανά την επικοινωνία με τους οικείους του, ελαχιστοποιώντας και το βουητό.
Γράφει ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΔΗΜ. ΜΙΧΑΛΑΡΟΣ
Ωτορινολαρυγγολόγος
Χειρουργός